27.09.2019

Echa „Leśnych”. Aktualność partyzanckiej twórczości Tadeusza Różewicza

Echa Leśnych. Aktualność partyzanckiej twórczości Tadeusza Różewicza na podstawie niepublikowanych fragmentów sztuk. Spotkanie i projekcja spektaklu Do piachu w reż. Kazimierza Kutza

  • 27 września 2019 (piątek), godz. 17.00
  • goście: Arkadiusz Bagłajewski, Krzysztof Kopka, Andrzej Skrendo, Marta Streker, Agnieszka Wolny-Hamkało
  • prowadzenie: Maria Marszałek
  • współpraca: Teatr Polski we Wrocławiu
  • wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona, wejściówki do odebrania w kasach muzeum przed spotkaniem
  • miejsce: kino Popiół i Diament

W ramach trzeciej edycji Festiwalu Tradycji Literackich zapraszamy dyskusję z udziałem znawców twórczości Tadeusza Różewicza i autorów nowego spektaklu Teatru Polskiego we Wrocławiu, zatytułowanego Leśni. Apokryf, której towarzyszyć będzie projekcja spektaklu Do piachu w reżyserii Kazimierza Kutza z 1990 roku.

Rozmowa o dramatach Tadeusza Różewicza i o powracających w nich wątkach. Punktem wyjścia są niepublikowane fragmenty sztuk z archiwum Ossolineum, a okazją do spotkania – premiera Leśnych. Apokryfu w Teatrze Polskim we Wrocławiu. W dyskusji wezmą udział twórcy spektaklu i znawcy twórczości poety.

W archiwum Działu Rękopisów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich znaleźć można w kilku teczkach świadectwa wieloletnich zmagań Tadeusza Różewicza z materiałem sztuki, która wystawiona została po raz pierwszy w 1979 roku (w reżyserii Tadeusza Łomnickiego), wzbudzając polityczny skandal, który do dziś powraca echem.

Motywy partyzanckie, oparte o doświadczenia biograficzne, pojawiają się u autora Kartoteki także w wydanych niedługo po wojnie opowiadaniach Opadły liście z drzew, Przerwany egzamin, a potem w sylwicznym tomie Echa leśne. Do nich nawiązują twórcy premierowego spektaklu Leśni. Apokryf, przygotowywanego przez zespół Teatru Polskiego we Wrocławiu.

Rozmowa będzie więc dotyczyć wątków na różne sposoby apokryficznych i wielokrotnie pomijanych. Raz przez samego pisarza, który wyłączył je z ostatecznego korpusu dzieła, a następnie, wraz z całością sztuki, usuwanych z dyskursu publicznego, chociażby przez polityczne, czy odautorskie decyzje cenzorskie. „Trzeba wtykać palec w bolące miejsca” – radził Kazimierz Kutz, reżyser telewizyjnego spektaklu Do piachu z 1990 roku, do którego obejrzenia zapraszamy po dyskusji. Być może, rozmawiając, uda się również przybliżyć do odpowiedzi na pytanie, co tak naprawdę nas wciąż w historii i teraźniejszości boli.

goście:
Arkadiusz Bagłajewski – dr hab., pracownik Instytutu Filologii Polskiej UMCS, w latach 2015-2019 dyrektor Instytutu, kierownik Zakładu Historii Literatury Polskiej. Zajmuje się romantyzmem i współczesnością. Jest autorem czterech książek: Ostatni romantyk. Twórczość liryczna Kornela Ujejskiego (1999), „Poezja „trzeciej epoki”. O twórczości Zygmunta Krasińskiego, (2009), Mapy dwudziestolecie 1989-2009, (2012), Obecność romantyzmu (2015). Opublikował blisko trzysta artykułów, szkiców i recenzji w czołowych czasopismach naukowych i literackich. Był redaktorem kwartalnika literackiego „Kresy” przez cały czas istnienia pisma (1989-2010), zaś w latach 1995-2010 redaktorem naczelnym. W kadencji 2015-2019 jest członkiem Komitetu Nauk o Literaturze PAN.

Krzysztof Kopka – absolwent PWST im. Zelwerowicza w Warszawie (Wydział Wiedzy o Teatrze), krytyk teatralny, recenzent, kierownik literacki m.in. Teatru Nowego w Warszawie, Współczesnego we Wrocławiu. Był kierownikiem artystycznym Teatru Modrzejewskiej w Legnicy i Teatru Szaniawskiego w Wałbrzychu. Jako reżyser jest twórcą blisko 50 spektakli: jego „Koriolan” otrzymał Grand Prix Festiwalu Szekspirowskiego. Dramaturg: współautor „Ballady o Zakaczawiu” i autor dziesięciu innych dramatów. Scenarzysta filmowy: „80 milionów” i „Fotograf”, seriale „Głęboka woda” i „Komisja Morderstw”. Autor nagradzanych scenariuszy dla Teatru TV – „Orkiestra” i „Ballada o Zakaczawiu”. Autor powieści „Siwy dym” i „Komisja Morderstw. Złoty Pociąg”. Wykładowca we wrocławskiej ASP, w Instytucie Grotowskiego prowadzi warsztat poświęcony teatrowi dokumentalnemu.

Andrzej Skrendo – teoretyk i historyk literatury, krytyk literacki, dziennikarz. Profesor w Instytucie Polonistyki i Kulturoznawstwa Uniwersytetu Szczecińskiego. Opublikował książki „Tadeusz Różewicz i granice literatury. Poetyka i etyka transgresji” (2002), „Poezja modernizmu. Interpretacje” (2005), „Przodem Różewicz” (2012), „Falowanie nowoczesności” (2013) oraz tom „Konstruktywizm w badaniach literackich. Antologia” (z E. Kuźmą i J. Madejskim, 2006). Autor wyboru, wstępu i opracowania „Wyboru poezji” Tadeusza Różewicza (seria Biblioteka Narodowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich 2017).

Marta Streker – absolwentka Wydziału Lalkarskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie, Filii we Wrocławiu, kierunku reżyseria, specjalizacji reżyseria teatru lalek (2016). Zadebiutowała „Tragedią Coriolanusa” W. Szekspira w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (2016). W 2017 wyreżyserowała drugi spektakl repertuarowy „DRYL”, Wojciecha Bruszewskiego, Teatr Powszechny w Łodzi. W 2018 pracowała w Teatrze Nowym w Warszawie jako asystentka przy produkcji „Biblia 3”, w reż. Michała Zadary, wyreżyserowała „Zdziczenie obyczajów pośmiertnych” Bolesława Leśmiana, Teatr Kochanowskiego w Opolu, spektakl „Szpak Fryderyk” w Teatrze Miejskim w Gliwicach, spektakl „Spólnota” w Teatrze Układ Formalny i tekst Agnieszki Wolny-Hamkało „Wichrowe Wzgórza non fiction”. W maju 2019 premierowała w Teatrze Lalki i Aktora w Wałbrzychu spektaklem „13 bajek z Królestwa Lailonii” Leszka Kołakowskiego. W czerwcu 2019 odbył się pokaz przedpremierowy spektaklu „Leśni. Apokryf” w Teatrze Polskim we Wrocławiu.

Agnieszka Wolny-Hamkało – pisarka, dramaturżka. Opublikowała powieści „Zaćmienie” (2013), „41 utonięć” (2015) i „Moja córka komunistka” (2018), szkice „Inicjał z offu” (2013), poemat „Nikt nas nie upomni” (2016), mikropowieść „Lato Adeli” oraz tomiki wierszy, m.in. „Mocno poszukiwana” (1999), „Spamy miłosne” (2007), „nikon i leica” (2010), „Borderline” (2013), „Występy gościnne” (2014), „Panama smile” (2017). Jest także autorką książek dla dzieci, m.in. „12 miesięcy byliśmy szczęśliwi (a potem nam było już tylko wesoło)” (2019) i sztuk teatralnych, m.in. „Dzień dobry wszyscy umrzemy”, „Nad rzeką, której nie było” (reż. M. Majewska, 2018), „Wyzwolenie: królowe” (premiera w reż. M. Majewskiej w Teatrze Muzycznym Capitol, 2019), „Kronika polska – opera lalkowa” (premiera w reż. K. Dudzic-Grabińskiej w Teatrze Muzycznym Capitol, 2019), „Leśni. Apokryf” (prapremiera w reż. M. Streker w Teatrze Polskim we Wrocławiu 27.06.2019). Nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia, Nagrody Mediów Publicznych Cogito i Nagrody Polskiej Sekcji IBBY (wyróżnienie za „Nikt nas nie upomni”). Laureatka nagrody SPP. Stypendystka Literarisches Colloquium Berlin. Kuratorka literacka Festiwalu Opowiadania.

prowadzenie:
Maria Marszałek – absolwentka historii sztuki i psychologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Doktorantka w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Nauczyciel akademicki na Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Laureatka stypendium „European Museum of the Year Award” dla młodych pracowników muzeów. Pracuje w Gabinecie Literackim im. Tadeusza Różewicza w Muzeum Pana Tadeusza.

_____________________________________________

_____________________________________________

_____________________________________________


Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Partnerzy: Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli, Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza, Teatr Polski we Wrocławiu, Kino Polska, Studio Filmowe KADR, Wytwórnia Filmów Oświatowych Sp. z.o.o., Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny

Patroni medialni: TVP Kultura, TVP 3 Wrocław, Radio TOK FM, Gazeta Wyborcza Wrocław, Książki. Magazyn do czytania, Booklips.pl, Lubię Czytać, Opętani Czytaniem, Wroclife

_____________________________________________
Zdjęcie główne pochodzi z próby spektaklu Leśni. Apokryf, materiały prasowe Teatru Polskiego we Wrocławiu, fot. Tobiasz Papuczys.