Kim były osoby na fotografiach oraz autorki: pamiętników, nowel, opracowania?

Who were the women in the photographs and the authors of memoirs, novellas, studies?

 

Emilia ze Szwarców Heurichowa (1819–1905), autorka pamiętnika oraz jej córki, od najstarszej: Emilia Heurichówna (1841–1899), Julia z Heurichów Tracewiczowa (1842–1873), Teodora z Heurichów Kiślańska (1844–1920), autorka pamiętników, najmłodsza Helena Heurichówna (1850–1918)

Rodziny Szwarce i Heurich przybyły do Warszawy z Niemiec i tu się osiedliły, szybko się polonizując. Krewni Emilii ze Szwarców Heurichowej brali udział w Powstaniu Listopadowym, a ona sama i jej córki zaangażowały się w sprawę narodową w okresie poprzedzającym Powstanie Styczniowe i w trakcie jego trwania. W ich warszawskim domu działała nielegalna drukarnia, spotykali się w nim też spiskowcy i członkowie Komitetu Centralnego Narodowego. Panie Heurich zorganizowały koło zaufanych kobiet, które zwały się „Kumami”. Zbierały odzież, żywność, pieniądze na potrzeby rodzin poległych i skazanych, spiskowców, zesłańców, odwiedzały i wspomagały uwięzionych. Były kurierkami, łączniczkami, przekazywały pocztę w czasie trwania powstania. Za swą działalność kilkakrotnie aresztowane, uwięzione, a następnie skazane na zesłanie. Powróciły do Warszawy w 1868 roku. 

Emilia Heurich née Szwarce (1819–1905), author of a diary, and her daughters, named from the oldest to the youngest one: Emilia Heurich (1841–1899), Julia Tracewicz née Heurich (1842–1873), Teodora Kiślańska née Heurich (1844–1920), author of diaries, Helena Heurich (1850–1918)

The Szwarce and Heurich families came to Warsaw from Germany and settled there, quickly becoming Polonized. Relatives of Emilia Heurich née Szwarce took part in the November Uprising, and she and her daughters were involved in the national matter in the period before and during the January Uprising. There was an illegal print shop in their Warsaw house, which was also a meeting place for conspirators and members of the Central National Committee. The Heurich ladies established a circle of trustworthy women also known as “gals” [Kumy]. They collected clothes, food, and money to meet the needs of families of those killed in actions, convicts, conspirators, exiles; they also visited and helped the imprisoned. They acted as couriers, liaison officers, and delivered mail during the Uprising. For their insurrectionist activity, the Heurich ladies were arrested several times, imprisoned and then sentenced to exile. They returned to Warsaw in 1868. 

 

Eliza, właściwie Elżbieta, z Pawłowskich Orzeszkowa (1841–1910)

Pisarka, w okresie Powstania 1863 roku czynna w kobiecej służbie pomocniczej. W swoim majątku w Ludwinowie koło Kobrynia ukrywała wyczerpanego i chorego Romualda Traugutta (późniejszego dyktatora Powstania Styczniowego), którego następnie wywiozła do Królestwa Polskiego. Autorka nowel z cyklu Gloria victis, stanowiących rodzaj literackich wspomnień związanych z Powstaniem Styczniowym, pisanych z perspektywy kilkudziesięciu lat od jego upadku. 

Eliza, actually Elżbieta, Orzeszkowa née Pawłowska (1841–1910)

She was a Polish novelist and a leading writer, during the Uprising of 1863 she was an active member of women’s support services. In her estate in Ludwinowo near Kobryń, she hid the exhausted and sick Romuald Traugutt (later dictator of the January Uprising), whom she then took away to the Kingdom of Poland. Orzeszkowa is an author of novellas from the collection Gloria victis, a literary memoir related to the January Uprising, written several dozen years after its fall. 

 

Anna Henryka Pustowójtówna (1838–1881), zamężna Loewenhardt, pseudonim Michał Smok, Michałek 

Uczestniczka manifestacji patriotycznych w Lublinie, Grabowie, Żytomierzu. W 1862 roku zbiegła do Galicji, a następnie na tereny dzisiejszej Rumunii. W Powstaniu 1863 roku adiutantka pułkownika Dionizego Czachowskiego, a następnie generała Mariana Langiewicza. Osadzona w więzieniu w Krakowie, kolejno na emigracji w Paryżu, gdzie zmarła.

Anna Henryka Loewenhardt née Pustowojt (1838–1881), alias “Michał Smok”, “Michałek”

She was a participant of patriotic demonstrations in Lublin, Grabów, Zhytomyr. In 1862, she fled to Galicia, and then to a land of today’s Romania. In the Uprising of 1863, she was an adjutant to Colonel Dionizy Czachowski, and then to General Marian Langiewicz. She was put in prison in Krakow, then she went into exile in Paris, where she died.

 

Zofia Romanowiczówna (1842–1935), pseudonim Młoda Dziewczyna 

Nauczycielka prywatna, działaczka społeczna, współzałożycielka Stowarzyszenia Klaudynek we Lwowie, autorka dziennika z czasu Powstania Styczniowego, współzałożycielka Komitetu Niewiast Polskich. W 1863 roku skazana na miesiąc więzienia, następnie czynna jako łączniczka oraz pracująca przy produkcji amunicji i opatrunków. 

Zofia Romanowicz (1842–1935), alias “Young Girl” 

She was a private tutor, a social activist, a co-founder of the Klaudynki Association in Lviv, an author of a diary from the time of the January Uprising, and a co-founder of the Committee of Polish Women. She was also a liaison officer and worked in the production of ammunition and dressing materials. In 1863, she got a one-month sentence in prison. 

 

Maria Bruchnalska (1869–1944) i jej Ciche bohaterki. Kobiety w Powstaniu Styczniowym, 1933

Lwowska działaczka organizacji kobiecych, publicystka, badaczka losów uczestniczek Powstania Styczniowego. Autorka cennego opracowania Ciche bohaterki, w którym wymieniła ponad trzy tysiące kobiet, podkreślając ich różnorakie aktywności w okresie przed powstaniem i w czasie jego trwania. Pomysłodawczyni Muzeum Zasłużonych Polek we Lwowie, otwartego 19 stycznia 1930 roku w budynku należącym do Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Po wybuchu II wojny światowej zbiory Muzeum zostały zdeponowane we lwowskim Ossolineum. 

Maria Bruchnalska (1869-1944) and her Silent Heroines. Women in the January Uprising, 1933

She was an active member of women’s organizations in Lviv, a publicist and a researcher of the fate of female participants of the January Uprising. She was an author of a valuable study entitled Silent Heroines, where she listed the last names of over three thousand women, emphasizing their various activities in the period before and during the Uprising. She was also an originator of the Museum of Distinguished Polish Women in Lviv, opened on January 19, 1930 in a building belonging to the Ossoliński National Institute. After the outbreak of World War II, the Museum’s collections were deposited in the Ossolineum in Lviv.