„Listy do młodego kontestatora” Christophera Hitchensa

Christopher Hitchens, „Listy do młodego kontestatora”, Karakter 2017, przekład Dariusza Żukowskiego

W czterdziestym szóstym odcinku audycji „W księgarni” prezentujemy publikację wydaną w Polsce w 2017 roku przez Wydawnictwo Karakter. Ta niewielkich rozmiarów książeczka została przetłumaczona z języka angielskiego przez Dariusza Żukowskiego. Mowa o „Letters to a Young Contrarian”, czyli „Listach do młodego kontestatora” Christophera Hitchensa. Jak wskazuje tytuł, została napisana w formie listów pisanych przez osobę, którą można łatwo utożsamić z samym autorem, adresowanych do każdego z nas, do „Everymana”, do szerokiej publiczności.

Christopher Eric Hitchens urodził się w 1949 roku w Portsmouth w Wielkiej Brytanii. To amerykańsko-angielski dziennikarz, pisarz i krytyk literacki. Sprzeciwiał się wojnie w Wietnamie i amerykańskiemu imperializmowi, broni nuklearnej oraz rasizmowi. Krytykował politykę Henry’ego Kissingera i Billa Clintona oraz rodzinę królewską. Poróżnił się ze swoim lewicowym środowiskiem: oskarżał je często o nadmierną tolerancję, polityczną poprawność i brak rzeczywistej woli rozwiązywania współczesnych konfliktów. W 2003 roku poparł inwazję na Irak. Znany był ze swoich ostrych wystąpień przeciwko religii; na zaproszenie Watykanu wziął udział w procesie beatyfikacyjnym Matki Teresy, przedstawiając argumenty przeciwko jej beatyfikacji. Publikował w „Vanity Fair”, „The Atlantic”, „The Wall Street Journal”. Podziwiał takie postaci jak George Orwell, Thomas Paine, Thomas Jefferson, Róża Luksemburg, Lew Trocki. Zmarł w 2011 roku w Houston. Wydał ponad dwadzieścia książek. W Polsce ukazało się kilka z nich: „Misjonarska miłość. Matka Teresa w teorii i w praktyce”; „Bóg nie jest wielki. Jak religia wszystko zatruwa”; „Thomas Paine. Prawa człowieka. Biografia”; „Śmiertelność”; „Podlega dyskusji. Eseje”.

Dariusz Żukowski urodził się w 1978 roku. To tłumacz z języka angielskiego i perskiego literatury pięknej i non-fiction, redaktor. Przekłada reportaże, eseje, dzienniki, prozę i teksty prasowe. W latach 2005-2010 pracował jako redaktor literatury pięknej w „Znaku”. Od 2010 roku pracuje wyłącznie jako tłumacz literatury i freelancer. W 2015 roku otrzymał nagrodę „Literatury na Świecie” w kategorii Nowa Twarz w Przekładzie za tłumaczenie „Delirycznego Nowego Jorku” Rema Koolhaasa. W 2017 roku został laureatem Nagrody im. Jerzego i Hanny Kuryłowiczów za przekład książki popularno-naukowej „W rzeczy samej” Marka Miodownika. Jest autorem zbioru opowiadań pod tytułem „Miłość morderców” z 2009 roku. Przetłumaczył między innymi książki Susan Sontag czy Johna Maxwella Coetzee.

„Listy do młodego kontestatora” składają się z osiemnastu części-wykładów, „Przedmowy” oraz z końcowego „Przesłania” od autora. Listy nie są datowane. To licząca niecałe 170 stron pozycja. Projektem graficznym książki zajął się najsłynniejszy obecnie polski projektant graficzny Przemek Dębowski. „Listy” są swego rodzaju poradnikiem, w jaki sposób we współczesnym świecie stać się buntownikiem, dysydentem, rewolucjonistą. Nie znajdziemy w nich narzucających się zaleceń, lecz delikatnie wplecione w tekst wskazówki, jak protestować, szczerze walczyć o swoje zdanie, podważać oczywiste. Narrator nie mówi do tłumu, swoje słowa kieruje do każdego indywidualnie. Bowiem każdy z nas może być kontestatorem. „Listy” to jednak przede wszystkim esej – esej napisany przez doświadczonego intelektualistę, wiernego swoim poglądom. Hitchens wielokrotnie dowiódł, że jest mistrzem w toczeniu dyskusji, mistrzem w walczeniu o swoje racje, spierania się o istotną wartość. Uważa on, że osoby bierne, niebiorące udziału w sprawach świata czy kraju, w czasie panującego konfliktu są równie winne temu stanowi rzeczy. Takie osoby nazywa nawet „idiotami” w greckim znaczeniu tego słowa, czyli „osób obojętnych na sprawy publiczne”.

Fragment Przesłania:

„Strzeż się wszystkiego, co irracjonalne, niezależnie od tego, jak bardzo będzie cię kusić. Odrzucaj „transcendencję” i wszystkich, którzy będą cię namawiać do podporządkowania lub unicestwienia własnej jaźni. Nie ufaj współczuciu – wybieraj godność, własną i innych. Nie obawiaj się, że zostaniesz uznany za aroganckiego lub samolubnego. We wszystkich ekspertach dostrzegaj ssaki. Nigdy nie przyglądaj się bezczynnie niesprawiedliwości lub głupocie. Bierz udział w dyskusjach i sporach dla nich samych – w grobie będziesz mieć dość czasu, by się namilczeć. Bądź podejrzliwy względem własnych pobudek i wszelkich wymówek. Nie żyj dla innych w większym stopniu, niżbyś oczekiwał po nich, że będą żyć dla ciebie”.


Więcej publikacji