„Mona” – nowość od Wydawnictwa Afera

Mona, Bianca Bellova, Wydwanictwo Afera
W trzydziestym pierwszym odcinku podcastu „W księgarni” wracamy do czeskiej autorki bardzo cenionej nie tylko w ojczyźnie, ale też za granicą: Bianki Bellovej i opublikowanej przez Wydawnictwo Afera nowości – książki „Mona”.

Bianca Bellová urodziła się w Pradze w 1970 roku, tam ukończyła Wyższą Szkołę Ekonomiczną; jest nie tylko pisarką, ale też tłumaczką symultaniczną z języka angielskiego. W 2009 roku debiutowała „Sentymentalną powieścią”, wydała także dwie inne: „Martwy człowiek” w 2011 roku oraz „Cały dzień nic się nie dzieje” w 2013 roku. Dzięki „Jezioru” opublikowanemu w 2016 roku Bellová (polskie wydanie w przekładzie Anny Radwan-Żbikowskiej, Wydawnictwo Afera 2018) stała się bardzo popularna, zyskała uznanie na scenie współczesnej literatury czeskiej. Za tę powieść otrzymała Nagrodę Literacką Unii Europejskiej 2017; Magnesię Literę 2017 w kategorii Książka Roku oraz nagrodę studencką Česká kniha. Prawa do publikacji zostały sprzedane do ponad dwudziestu krajów.

Tłumaczka, Anna Radwan-Żbikowska – absolwentka filologii czeskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Tłumaczy prozę, współpracuje z Wydawnictwami Afera, Książkowe Klimaty oraz Claroscuro. Jest tłumaczką audiowizualną i ustną. Prowadzi spotkania literackie i wydarzenia kulturalne. Przetłumaczyła z czeskiego na polski między innymi: „Palinkę. Prozy z Banatu” Matĕja Hořavy w 2017 roku; wraz z Dorotą Dobrew w 2019 roku antologię opowiadań współczesnych pisarzy czeskich „Praga Noir”; w 2020 roku „Truchlin” Vojtĕcha Matocha.


O „Monie” opowiada
redaktorka podcastu
Magdalena Sudoł

Nowa książka Bianki Bellovej to historia tytułowej Mony od jej dzieciństwa do wczesnej dorosłości. Doświadczenia z przeszłości są przedstawiane w retrospekcji: Mona opowiada historię swojego życia pacjentowi, w którym z biegiem czasu się zakochuje. Otaczająca ją rzeczywistość jest stanem nieustannej wojny, w czasie której młodzi chłopcy umierają na froncie, szpitale są przepełnione rannymi ochotnikami, a dzieci cierpią głód. Partyzanci i buntownicy są wywożeni, torturowani i zabijani (jak rodzice Mony). Po mieście wałęsają się bezdomne psy, a natura żyje swoim życiem. W tym okrutnym świecie to jednak kobiety są najbardziej pokrzywdzone i pozbawiane podstawowych swobód. To prawo religijne ustanawia zasady, którymi mają kierować.

Akcja tej krótkiej powieści osadzona jest w nienazwanym miejscu i czasie. Wiemy tylko tyle, że region jest bardzo gorący, a dżungla nieustannie wdziera się w budynki. Bellová pozostawia nam dowolność interpretacji, ponieważ miejsce z książki istnieje w naszym świecie wszędzie tam, gdzie system totalitarny dochodzi do władzy, a prawa człowieka są łamane. Kobiety muszą wchodzić w odpowiednie role: poprawnej córki, pokornej żony, dobrej matki. Mona stara się temu przeciwstawić – zdejmuje chustkę na znak sprzeciwu. Budzi się w niej „Drapieżne zwierzę”, jak z cytowanego wiersza. Książka zaczyna się piękną sceną, w której Mona opowiada o śmierci i jest przewodnikiem zmarłych – ta sama scena pojawia się w ostatnich zdaniach utworu. Utwór jest scalony za pomocą kompozycji klamrowej. Przepiękną pracę wykonała graficzka okładki Katarzyna Michałkiewicz-Hansen, która wplotła w strony książki pnącza dzikich roślin, które w opowieści nieustannie domagają się uwagi i nie mają żadnego wpływu na działalność ludzi.


Więcej publikacji