laureat 2024
Nagroda Jana Nowaka-Jeziorańskiego
- Zakład Narodowy im. Ossolińskich
ul. Szewska 37
O nagrodzie

Tegorocznym laureatem Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego został Javier Solana – hiszpański polityk i dyplomata, były sekretarz generalny NATO. Uroczysta gala wręczenia nagrody odbędzie się 22 czerwca 2024 w Ossolineum.
Tegorocznym laureatem Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego został Javier Solana, hiszpański polityk i dyplomata, były sekretarz generalny NATO, wysoki przedstawiciel do spraw wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz sekretarz generalny Rady Unii Europejskiej. To za jego kadencji jako sekretarza generalnego NATO, Polska, Czechy i Węgry przystąpiły do Sojuszu. Uroczysta gala wręczenia nagrody odbędzie się w sobotę 22 czerwca 2024 roku na Dziedzińcu Ossolineum (wstęp tylko dla zaproszonych gości).
Javier Solana Madariaga urodził się 14 lipca 1942 roku w Madrycie. Jest hiszpańskim politykiem (z wykształcenia fizykiem). Od 1995 do 1999 roku był sekretarzem generalnym NATO, następnie do roku 2009 wysokim przedstawicielem Unii Europejskiej ds. wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.
Javier Solana, gdy dowiedział się o przyznaniu mu nagrody, powiedział: „Z wielkim zaszczytem przyjmuję wiadomość o przyznaniu mi Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Polska jest kluczowym elementem w zrozumieniu historii współczesnej Europy. Od czasu przystąpienia do NATO udowodniła, że jest niezawodnym sojusznikiem, wnosząc ogromny wkład we wspólne bezpieczeństwo i rozwój Europy”.
Dr Łukasz Kamiński, dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich i członek kapituły Nagrody, zauważył: „Wyróżniamy Javiera Solanę w wyjątkowym momencie – w 25. rocznicę przystąpienia Polski do NATO i 20. wstąpienia do Unii Europejskiej. Wojna w Ukrainie uświadamia nam, jak fundamentalnego dokonaliśmy wówczas wyboru. Dzięki decyzjom takich ludzi jak Javier Solana możemy dziś wraz z wieloma innymi państwami naszego regionu cieszyć się bezpieczeństwem i rozwojem”.
Nagroda Jana Nowaka-Jeziorańskiego wręczana jest co roku, we Wrocławiu, dla uhonorowania osób i instytucji, mających znaczący wkład w kształtowanie społeczeństwa obywatelskiego w krajach Europy, a także „myślenie o państwie jako dobru wspólnym”. Ustanowiona została w 2004 roku przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Kolegium Europy Wschodniej, miasto Wrocław, Uniwersytet Wrocławski oraz Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
W skład kapituły Nagrody wchodzą przedstawiciele instytucji, które ją ustanowiły. Autorem statuetki jest prof. Jacek Dworski, wykładowca wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta.
Laureaci nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego
- 2004 | Tadeusz Mazowiecki – pierwszy premier III RP (1989–1991)
- 2005 | George H. W. Bush – 41. prezydent Stanów Zjednoczonych (1989–1993)
- 2006 | Stanisław Szuszkiewicz – pierwszy przewodniczący Rady Najwyższej Białorusi
- 2007 | Jean-Marie Lustiger – kardynał, metropolita Paryża w latach 1981–2005
- 2008 | Siergiej Kowaliow – działacz na rzecz obrony praw człowieka
- 2009 | Václav Havel – ostatni prezydent Czechosłowacji (1989–1992) oraz pierwszy prezydent Czech (1993–2003)
- 2010 | Leszek Balcerowicz – twórca polskiej reformy gospodarczej, minister finansów w latach 1989–1991 i 1997–2000, prezes Narodowego Banku Polskiego w latach 2001–2007
- 2011 | Jerzy Koźmiński – prezes Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności
- 2012 | Valdas Adamkus – prezydent Litwy w latach 1998–2003 i 2004–2009
- 2013 | Instytut Literacki „Kultura” – powołany w 1946 roku w Paryżu przez Jerzego Giedroycia
- 2014 | Zbigniew Brzeziński – w latach 1977–1981 doradca prezydenta Cartera ds. bezpieczeństwa narodowego USA
- 2015 | Tomas Venclova – tłumacz polskiej poezji na język litewski
- 2016 | Borys Gudziak – biskup, twórca Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie
- 2017 | kardynał Henryk Gulbinowicz – były metropolita archidiecezji wrocławskiej
- 2018 | Szewach Weiss – były ambasador Izraela w Warszawie, promotor współpracy Polaków i Żydów
- 2019 | Joachim Gauck – prezydent Republiki Federalnej Niemiec w latach 2012–2017
-
2020 | Hanna Suchocka – w latach 1992–1993 Prezes Rady Ministrów, w latach 1997–2000 minister sprawiedliwości i prokurator generalny, w latach 2001–2013 ambasador RP przy Stolicy Apostolskiej oraz Zakonie Maltańskim
-
2021 | Swietłana Cichanouska, Maryja Kalesnikawa i Wołha Kawalkowa – walczące o demokratyczne standardy na Białorusi
- 2022 | Międzynarodowe Stowarzyszenie Historyczno-Oświatowe, Dobroczynne i Obrony Praw Człowieka „Memoriał”
- 2023 | Andrij Deszczyca – Ambasador Ukrainy w Polsce w latach 2014–2022
- 2024 | Javier Solana – sekretarz generalny NATO w latach 1995–1999