Lekcje muzealne

1. Niezwykły rękopis i hebanowa szkatuła

Rękopis „Pana Tadeusza” to prawdziwy skarb narodowy, ale i świadectwo czasów, w których ludzie pisali pięknie. W trakcie spotkania z pasjonującym światem literatury dzieci dowiedzą się, jak i czym pisano w epoce Adama Mickiewicza oraz poznają interesujące, a czasami zabawne historie zapisane na kartach poematu. Obejrzą również hebanową szkatułę, w której przez wiele lat „mieszkał” cenny manuskrypt.

Podczas zajęć uczniowie:

• poznają niezwykłą historię rękopisu „Pana Tadeusza”;
• zobaczą narzędzia pisarskie z dawnych lat;
• wykonując zadania interaktywne, przyjrzą się hebanowej szkatule;
• obejrzą ilustracje do „Pana Tadeusza” E. M. Andriollego.

podstawa programowa:
Uczeń dostrzega i rozumie wartość swego języka ojczystego, ma świadomość swojej tożsamości narodowej; poszerza zasób słownictwa czytając teksty literackie oraz inne teksty kultury; rozbudza zamiłowanie do czytania.

2. Staropolski dwór i jego tajemnice 

Soplicowo, miejsce akcji „Pana Tadeusza”, to przykład wiejskiej siedziby szlacheckiej, której mieszkańcy żyli w zgodzie z naturą. Podczas zajęć uczniowie zobaczą, jak wyglądał staropolski dwór, „zwiedzą” pomieszczenia, z których się składał, i odkryją tajemnicze przedmioty, jakie skrywał w swoich murach. Dowiedzą się również, kim byli mieszkańcy dworu i czym się zajmowali, jak się ubierano i co jadano. Poznają także dawne zabawy dziecięce.

Podczas zajęć uczniowie:

• posłuchają opowieści o staropolskim dworze i poznają jego architekturę;
• rozpoznają znajdujące we dworze przedmioty codziennego użytku; 
• poznają mieszkańców dawnego dworu;
• dowiedzą się, jaka była dawna moda i ulubione potrawy.

podstawa programowa:
Uczeń jest wprowadzony w świat patriotyzmu i szacunku dla tradycji; wzmacnia swoje poczucie tożsamości narodowej i przywiązania do historii; wyjaśnia znaczenie wybranych zwyczajów i tradycji polskich; rozbudza swoją ciekawość poznawczą.

3. Kiedy Polski nie było na mapie 

W 1795 roku Polska zniknęła z mapy na sto dwadzieścia trzy lata, ale co to dokładnie oznacza? Czy zapadła się pod ziemię? Czy wszyscy Polacy wyjechali? W czasie zajęć uczniowie dowiedzą się, czym charakteryzowała się epoka, w której żył i tworzył Adam Mickiewicz, oraz co przyczyniło się do tego, że napisał książkę, która do dziś jest ważna dla wielu Polaków. Dzięki wykorzystaniu materiałów edukacyjnych najmłodsi uczniowie zrozumieją, czym były rozbiory Polski.

Podczas zajęć uczniowie:

• posłuchają opowieści o rozbiorach Polski i dzieciństwie Adama Mickiewicza;
• przyjrzą się mapom, na których spróbują odnaleźć współczesny kształt Polski; 
• dowiedzą się, dlaczego „Pan Tadeusz” jest ważną książką dla Polaków;
• wezmą udział w ćwiczeniu mającym na celu zobrazowanie historii rozbiorów.

podstawa programowa:
Uczeń jest wprowadzony w świat patriotyzmu i szacunku dla tradycji; wzmacnia swoje poczucie tożsamości narodowej i przywiązania do historii; zyskuje umiejętność zrozumienia legend i faktów historycznych.

4. „Pięknie pisać i gładko umiał się wysławiać”

Dzieło Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” jest jednym z najważniejszych utworów literackich w kulturze polskiej. W trakcie spotkania posłuży jako materiał do pracy nad poznawaniem języka polskiego przez uczniów klas I–III. Dzieci będą miały okazję posłuchać fragmentów „Pana Tadeusza”. Podczas lekcji dowiedzą się o szczególnej cesze utworu. 

Podczas zajęć uczniowie:

• poznają pojęcia: zdanie, wyraz, sylaba, głoska;
• poznają podstawowe zasady interpunkcji;
• uczą się sylabizować, korzystając z fragmentów „Pana Tadeusza”;
• poznają historię rękopisu „Pana Tadeusza”;
• poznają postać Adama Mickiewicza.

podstawa programowa:
Uczeń w zakresie umiejętności czytania i pisania posługuje się ze zrozumieniem określeniami: wyraz, głoska, litera, sylaba, zdanie. Zna alfabet, dzieli wyrazy na sylaby, potrafi oddzielić wyrazy w zdaniu, oddziela zdania w tekście i poprawnie je zapisuje, zna elementarne zasady ortografii i interpunkcji.

5. W ogródeczku Zosi

„Pan Tadeusz” to dzieło skrywające niezwykłe opisy przyrody. Ogród Zosi jest miejscem, w którym możemy odnaleźć rośliny, wśród których znajdują schronienie liczne zwierzęta. Adama Mickiewicz na kartach dzieła kreśli zachwycające opisy natury – świata harmonii. Podczas zajęć uczniowie będą mieli okazję posłuchać fragmentów „Pana Tadeusza”.

Podczas zajęć uczniowie:

• dowiedzą się, jakie rośliny zostały ukryte w „Panu Tadeuszu”;
• nauczą się, jak samodzielnie rozdrabniać różne zioła i przyprawy;
• własnoręcznie skomponują przyprawę włoską lub sól ziołową;
• poznają zapachy niektórych roślin i przypraw;
• posłuchają opisów przyrody zawartych w „Panu Tadeuszu”

podstawa programowa:
Uczniowie kończący klasę pierwszą rozpoznają rośliny i zwierzęta żyjące w takich środowiskach przyrodniczych, jak: park, las, pole uprawne, sad, ogród (działka). Mają poczucie odpowiedzialności za środowisko przyrodnicze. Potrafią gromadzić informacje na temat świata przyrody, tworzyć albumy czy zielniki.

6. W pracowni kompozytora

Dziewiętnastowieczny salon był przestrzenią, w której debiutowali młodzi artyści. Pisarze i kompozytorzy, a wśród nich między innymi Adam Mickiewicz i Fryderyk Chopin, rozwijali się wokół życzliwych odbiorców. W muzeum możemy zobaczyć przykład takiego salonu romantycznego, gdzie najważniejsze jest doświadczanie sztuki. W trakcie spotkania uczniowie dowiedzą się, jaką funkcję pełniły salony oraz poznają podstawowe terminy muzyczne, nazwy instrumentów i głosów ludzkich oraz nauczą się z jakich elementów składa się partytura.

Podczas zajęć uczniowie:

• zdobędą wiedzę na temat funkcji salonów w epoce romantyzmu;
• dowiedzą się, co to jest partytura i jaka jest jej konstrukcja;
• poznają wartości rytmiczne;
• nauczą się rozróżniać i nazywać głosy ze względu na ich wysokość;
• poznają podstawowe instrumenty muzyczne;
• poznają określenia zespołów instrumentalnych ze względu na ich skład (duet, kwartet, kwintet itd.).

podstawa programowa:
Uczniowie kończący klasę pierwszą wiedzą, że muzykę można zapisać i odczytać. Świadomie i aktywnie słuchają muzyki. Kończąc klasę trzecią rozróżniają podstawowe elementy muzyki, znaki notacji muzycznej. Potrafią określić cechy muzyki i jej charakter emocjonalny. Odróżniają utwory wykonywane solo i zespołowo, na chór i orkiestrę. Orientują się w rodzajach głosów ludzkich oraz w instrumentach muzycznych.