„Pan Tadeusz” się drukuje… Objaśnienia, zmiany, autorskie korekty poematu w 190. rocznicę pierwszej edycji Mickiewiczowskiej epopei

Z okazji 190. rocznicy wydania „Pana Tadeusza” zapraszamy na oprowadzanie kuratorskie po ekspozycji poświęconej pierwszemu wydaniu epopei. Spotkanie poprowadzą kuratorki z Działu Historii i Interpretacji „Pana Tadeusza”.

Z końcem czerwca 1834 roku, jak pisze Bohdan Zaleski, schodził spod prasy ostatni arkusz „Pana Tadeusza”. Zakończyła się tym samym ostateczna praca Mickiewicza nad tekstem przygotowywanym do druku, która zajęła poecie czas od połowy lutego do czerwca 1834 roku. Do rąk czytelników trafi tekst ustalony przez autora, z wprowadzonymi zmianami oraz „Objaśnienia poety”. „Objaśnienia” rodzaj słownika czy też raczej komentarza autorskiego, powstawały w trakcie prac korektorskich nad utworem. Poeta „objaśnił” w nich przyszłemu czytelnikowi rozmaite pojęcia, począwszy od tytułowego „zajazdu”, wprowadził też uściślenia, dotyczące zdarzeń występujących w epopei. Komentarz ten, zdaniem zarówno wydawcy – Aleksandra Jełowickiego, jak i korektora tekstu Bogdana Jańskiego – był w wielu miejscach konieczny i ułatwiał zrozumienie tekstu. „Objaśnienia poety” stały się immanentną częścią „Pana Tadeusza”, stanowiąc jego dodatkową wartość. Korektor tekstu, Bogdan Jański, przyjaciel Mickiewicza, działacz emigracyjny, był współzałożycielem zakonu zmartwychwstańców, od którego to Zgromadzenia, w 1897 roku, Ossolineum zakupiło m.in. rękopis „Objaśnień poety”. Ta część poematu trafiła do zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich na długo przed księgami „Pana Tadeusza”.