Konferencja
„Prawda – Pamięć – Pojednanie. Dziedzictwo Władysława Bartoszewskiego w 10. rocznicę śmierci”
- 8 maja 2025 (czwartek), 9.30–17.00
- Muzeum Pana Tadeusza
Oddział Zakładu Narodowego im. Ossolińskich
Kamienica pod Złotym Słońcem
Rynek 6, Wrocław
- wstęp bezpłatny, obowiązuje rejestracja
O konferencji
Zapraszamy na organizowaną przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich konferencję pt. „Prawda – Pamięć – Pojednanie. Dziedzictwo Władysława Bartoszewskiego w 10. rocznicę śmierci”, która odbędzie się w Muzeum Pana Tadeusza.
W 2025 roku przypada osiemdziesiąta rocznica zakończenia II wojny światowej i dziesiąta rocznica śmierci Władysława Bartoszewskiego. To okazja do przypomnienia drogi, jaką Polska i Niemcy przebyły do pojednania i roli, jaką odegrał w tym procesie Władysław Bartoszewski. Konferencja „Prawda. Pamięć. Pojednanie” będzie składała się z trzech paneli. W pierwszym, „Pojednanie”, dyplomaci przypomną przebieg procesu pojednania polsko-niemieckiego. W drugim, „Pamięć”, przedstawione zostaną działania Bartoszewskiego na rzecz zachowania pamięci o przeszłości oraz środowiska i instytucje kontynuujące działalność w jego duchu. Trzeci panel, „1945: trudne wybory”, będzie jednocześnie wprowadzeniem do przygotowywanej aktualnie w Muzeum Pana Tadeusza wystawy „1945. Czy to jest wolność?”. Historycy poruszą kwestie polityki pamięci historycznej oraz ukażą zakończenia II wojny światowej w kontekście wolności Polaków.
Po konferencji zapraszamy wernisaż wystawy „1945. Czy to jest wolność?” upamiętniającej zakończenie II wojny światowej, ukazującej trudne wybory i losy Polaków, w tym Władysława Bartoszewskiego, autora tytułowej ulotki podziemnej Czy to jest wolność?, żołnierza AK, więźnia Auschwitz, który powojenne lata spędził w stalinowskich więzieniach.
Termin potwierdzenia udziału: do 30 kwietnia 2025 roku.
- język konferencji: polski
- udział bezpłatny, uczestników konferencji obowiązuje rejestracja
- dla słuchaczy wstęp wolny
Konferencja organizowana jest przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich we współpracy z Fundacją im. Karla Dedeciusa na Uniwersytecie Europejskim Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, Fundacją Współpracy Polsko-Niemieckiej i Fundacją Konrada Adenauera.
Program
„Prawda – Pamięć – Pojednanie.
Dziedzictwo Władysława Bartoszewskiego w 10. rocznicę śmierci”
Program konferencji
termin: 8 maja 2025
miejsce: Muzeum Pana Tadeusza, Oddział Zakładu Narodowego im. Ossolińskich
godzina 9.30
rejestracja uczestników konferencji
godzina 10.00–10.30
powitanie gości przez organizatorów i partnerów
godzina 10.30–11.00
prof. dr Eduard Mühle, prezydent Uniwersytetu Europejskiego Viadrina – wykład wprowadzający „Dziedzictwo Władysława Bartoszewskiego”
Panel 1: Pojednanie
godzina 11.00–12.30
moderator: Marek Zając
uczestnicy: Martin Kremer, prof. Irena Lipowicz, Elżbieta Sobótka, dr Justus Werdin
godzina 12.30–13.00
przerwa na kawę
Panel 2: Pamięć
godzina 13.00–14.30
moderator: Artur Wolski
uczestnicy: dr Piotr Cywiński, dr Ilona Czechowska, Jan Ołdakowski, Agata Żurowska
godzina 14.30–15.30
przerwa na lunch
Panel 3: 1945: trudne wybory
godzina 15.30–17.00
moderator: dr Łukasz Kamiński
uczestnicy: dr hab. Andrzej Krzysztof Kunert, prof. Paweł Machcewicz, prof. Bożena Szaynok
Wernisaż wystawy „1945. Czy to jest wolność?”
godzina 17.00
kuratorzy: dr Małgorzata Preisner-Stokłosa, Marcin Szyjka
dr Piotr Mateusz Andrzej Cywiński – polski historyk mediewista, działacz społeczny, od 2006 dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, współtwórca i prezes Fundacji Auschwitz-Birkenau. W latach 2000–2010 prezes Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie, w latach 2005–2007 wiceprezes Stowarzyszenia Wikimedia Polska.
dr Ilona Czechowska – germanistka, doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa. Absolwentka studiów podyplomowych w dziedzinie archiwistyki i zarządzania dokumentacją, a także nauczania kultury i języka polskiego. W latach 2007–2016 asystentka prof. Karla Dedeciusa. Od 2013 roku pracownik Uniwersytetu Europejskiego Viadrina we Frankfurcie nad Odrą: w latach 2013–2017 zatrudniona w Archiwum im. Karla Dedeciusa, od 2014 roku dyrektor zarządzająca Fundacji im. Karla Dedeciusa.
dr Łukasz Kamiński – polski historyk specjalizujący się w najnowszej historii Polski, doktor nauk humanistycznych. W latach 2009–2011 dyrektor Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej, następnie do 2016 prezes Instytutu Pamięci Narodowej, od 2022 dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.
Martin Kremer – niemiecki dyplomata, od 15 sierpnia 2022 roku Konsul Generalny Republiki Federalnej Niemiec we Wrocławiu. Wcześniej wysłannik/zastępca ambasadora w Ambasadzie Niemiec w Warszawie. W latach 2015–2021 kierował Wydziałem Europy Środkowej w Federalnym Urzędzie Spraw Zagranicznych, gdzie jego praca koncentrowała się na stosunkach polsko-niemieckich.
dr Andrzej Krzysztof Kunert – historyk, dr hab. specjalizujący się w historii XX wieku, jeden z prekursorów badań nad Polskim Państwem Podziemnym. Autor „Słownika biograficznego konspiracji warszawskiej 1939–1944”. Przez wiele lat prowadził społeczne Archiwum Polski Podziemnej 1939–1956, którego zbiory przekazał ostatecznie do Archiwum Akt Nowych. W latach 2010–2016 był sekretarzem Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
prof. Irena Lipowicz – polska prawniczka i dyplomatka, profesor nauk społecznych w dyscyplinie nauki prawne, profesor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, posłanka na Sejm I, II i III kadencji, w latach 2000–2004 ambasador RP w Austrii, w latach 2010–2015 rzecznik praw obywatelskich.
prof. Paweł Machcewicz – historyk, profesor w Instytucie Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, w latach 2008–2017 twórca i pierwszy dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku; w latach 2000–2006 kierował pionem badawczo-edukacyjnym Instytutu Pamięci Narodowej; wykładał w Collegium Civitas, na Uniwersytecie Warszawskim i na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autor książek: „Monachijska menażeria”. Walka z Radiem Wolna Europa 1950–1989 (Warszawa 2007), Spory o historię 2000–2011 (Kraków 2012).
Eduard Mühle – niemiecki historyk. Studia ukończył w 1986 r., pracę doktorską obronił na westfalskim uniwersytecie Wilhelma w Münster w 1990 r. Dyrektor Instytutu Herdera w Marburgu w latach 1995–2002. Dyrektor Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie w latach 2008–2013, od 2023 r., Prezydent Uniwersytetu Europejskiego Viadrina.
Jan Łukasz Ołdakowski – od 2004 roku dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego. Współautor koncepcji Muzeum Powstania Warszawskiego i dyrektor placówki od początku jej istnienia. W 2002 roku koordynator projektów w Instytucie Dziedzictwa Narodowego. Producent „Miasta ruin” (2010) – cyfrowej rekonstrukcji miasta zburzonego w czasie II wojny światowej, a także „Powstania Warszawskiego” (2014) i „Kuriera” (2018). Współautor scenariuszy wystaw stałych i czasowych, m.in. wystawy „Powstanie Warszawskie 1944”, na 70. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, która gościła w Berlinie, Monachium, Heidelbergu, Peenemünde i Kolonii.
prof. Bożena Szaynok – historyk specjalizująca się w historii najnowszej, historii stosunków polsko-izraelskich, historii Żydów w Polsce po 1945 roku, historii Polski i powszechnej XX wieku; związana z Uniwersytetem Wrocławskim. W czasie swojej pracy naukowej prowadziła gościnnie wykłady m.in. w Holocaust Memorial Museum, Yale University, Columbia University, Central Connecticut State University, Hebrew University w Jerozolimie.
Elżbieta Sobótka – dyplomatka i urzędniczka państwowa, pełniła funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej (do 2001), konsul generalna RP w Kolonii (2001–2006) i Monachium (2007–2012), były członek Rady Fundacji Viadrina.
dr Justus Werdin – pastor ewangelicki działający na rzecz pojednania polsko-niemieckiego od lat 70. jako współpracownik „Akcji Znak Pokuty” (1974–1978). Asystent na Uniwersytecie Marcina Lutra w Halle-Wirtembergii, wikariusz kościoła ewangelickiego w Berlin-Buch. W latach 1987–2016 pastor w Greiffenberg/Uckermark podejmujący transgraniczne inicjatywy ekumeniczne polsko-niemieckie. W latach 2016–2021 referent w Misji Berlińskiej do spraw transgranicznej ekumenii w Środkowo-Wschodniej Europie i współpracownik w „Ekumenicznym Centrum Europy" we Frankfurcie nad Odrą.
Artur Wolski – redaktor, pomysłodawca i organizator licznych wydarzeń kulturalnych, debat, koncertów, projekcji z udziałem publiczności oraz jubileuszy Władysława Bartoszewskiego, założyciel Stowarzyszenia Entropia Słowa, laureat nagród i wyróżnień przyznawanych przez Radę Miasta Stołecznego Warszawy, odznaczony Orderem Zasłużony dla Kultury Polskiej.
dr Marek Zając – polski dziennikarz i publicysta, specjalizujący się w tematyce religijnej i społecznej, sekretarz Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, przewodniczący rady Fundacji Auschwitz-Birkenau, dyrektor stacji telewizyjnej Polsat Rodzina, Wicedyrektor Biura Programowego TVP.
Agata Żurowska – polonistka, anglistka, dziennikarka i tłumaczka. Pasjonatka edukacji wielojęzycznej i edukacji wielokulturowej. Założycielka i właścicielka placówek edukacyjnych – od 1991 r szkoły językowej Greenwich School of English, od 2001 roku Dwujęzycznego Przedszkola Tęczowy Ogród, od 2009 roku Dwujęzycznej Szkoły Podstawowej Warsaw Bilingual School, od 2023 roku Liceum Edukacji Wielojęzycznej LEW. W maju organ prowadzący nadał Warsaw Bilingual School imię patrona Profesora Władysława Bartoszewskiego.
