- 17 marca 2022 (czwartek), godz. 18.00
- wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona, wejściówki do odebrania w kasach muzeum
- transmisja online z Muzeum Pana Tadeusza
„Białe małżeństwo” – obscena czy asceza? – debata w ramach trzynastej edycji festiwalu Nowe Epifanie.
Punktem wyjścia do rozmowy jest list kardynała Stefana Wyszyńskiego do Tadeusza Różewicza prezentowany w Muzeum Pana Tadeusza. Prymas ubolewa, że poeta, zamiast wykorzystać swój talent w pożyteczny sposób, demoralizuje odbiorców: „Nie chcę oceniać. Ale powstaje pytanie, co daje społeczeństwu taka właśnie twórczość? Czy nie żal Panu czytelników, już nie mówię o widzach tego utworu, ich czasu i urażonych uczuć? Czy nie żal Pańskiego czasu na twórczość, która uraża tylu ludzi, poniewiera ich godność i odsłania bolesne stany, które mogą niekiedy być prawdą, ale mogą być też fantazją, dziwnie spotęgowaną na wąskim temacie?”.
Dzisiaj „Białe małżeństwo” nie gorszy, ale oburzenie na obrazę uczuć religijnych przez teatr w Polsce ma swoją tradycję i sezonowy rytm. Różewicz w listach pisał, że skoro wszyscy skupiają się na obsceniczności zamiast na dramaturgii, to coś musiało się nie udać w konstrukcji sztuki. Ale mleko się rozlało, a bilety na skandalizujące spektakle wyprzedawały się na pniu. Czy można kontekst „Białego małżeństwa” potraktować jako metaforę nieprzystawania do siebie instytucjonalnych dyskursów: kościelnego i teatralnego? A może zamiast przeciwstawiać moralizm demoralizacji, można mówić o skandalu, brutalnej erotyce, jako kenozie i poszukiwaniu Boga?
Prowadząca
Maria Marszałek – absolwentka historii sztuki i psychologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Laureatka stypendium „European Museum of the Year Award” dla młodych pracowników muzeów, nauczycielka akademicka, autorka artykułów naukowych o związkach poezji i sztuk wizualnych. Kustoszka w Gabinetach Świadków Historii w Muzeum Pana Tadeusza. Kuratorka wystawy „Pan Tadeusz Różewicz”. Współpracowała przy projektach edukacyjnych m.in. z Fundacją Grey House Szara Kamienica, Muzeum Współczesnym Wrocław, Millennium Docs Gravity, Fundacją Art Transparent.
Goście
dr Anna R. Burzyńska – adiunkt w Katedrze Teatru i Dramatu Wydziału Polonistyki UJ. Jej zainteresowania badawcze obejmują przede wszystkim dramat polski i niemiecki od XIX wieku po współczesność, najnowszy teatr europejski, sound studies oraz relacje między humanistyką a medycyną. Zajmuje się też krytyką teatralną i muzyczną. Od 2000 roku współredaguje „Didaskalia. Gazetę Teatralną”. W latach 2004–2010 była recenzentką „Tygodnika Powszechnego”.
ks. dr hab. Andrzej Draguła – profesor Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego. Przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Nauk Teologicznych. Członek Komitetu Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk. Wykładowca w Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu oraz Akademii Katolickiej w Warszawie. Uprawia teologię pastoralną w perspektywie kulturowej, zajmuje się związkami między teologią a kulturą oraz werbalną i ikoniczną komunikacją religijną. Jego zainteresowania rozciągają się od historii kaznodziejstwa, poprzez zagadnienia teologii obrazu w kontekście przemian technologicznych i kulturowych, po badania nad językiem religijnym, liturgią jako rytuałem oraz sposobami obecności religii w przestrzeni publicznej. Publikował m.in. w „Tygodniku Powszechnym”, „Znaku”, „W drodze”. Członek redakcji kwartalnika „Więź”.
