Byli sąsiadami: ludzkie wybory i zachowania w obliczu Zagłady

Panel dyskusyjny

  • 4 maja 2022 (środa), godz. 17.00
  • dla uczestników od 16. roku życia
  • wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona, wejściówki do odebrania w kasach muzeum
  • transmisja online, dostęp bezpłatny, obowiązują zapisy przez formularz zgłoszeniowy
  • prowadzenie: dr Anna Grużlewska

Panel dyskusyjny połączony z otwarciem wystawy planszowej „Byli sąsiadami: ludzkie wybory i zachowania w obliczu Zagłady”, która została przygotowana przez United States Holocaust Memorial Museum.


O panelu

Rozmowa będzie toczyć się wokół postaw ludzi w różnych krajach Europy. Zwrócona zostanie uwaga na stopień kolaboracji z przedstawicielami władz III Rzeszy oraz konsekwencje dotykające ludzi za pomoc udzielaną znajomym i nieznajomym Żydom. Pewne akcenty zostaną położone na niemiecką propagandę i jej efekty w różnych krajach europejskich. Uczestnicy panelu zastanowią się nad pojedynczymi przypadkami (zarówno postaw negatywnych, jak i pozytywnych), aby znaleźć uwarunkowania takich działań.


Prowadząca

dr Anna Grużlewska – historyczka specjalizująca się w przedwojennych i powojennych dziejach Żydów zamieszkujących południowo-zachodnie ziemie współczesnej Polski. Autorka monografii: „Żydzi z prowincji. Świdnicki i wałbrzyski okręg synagogalny 1812–1945” (2016) i „Annaberg: Obóz pracy na Górze Świętej Anny” (2017), „Pogranicze Generalnego Gubernatorstwa – Zagłada Żydów w powiecie Ostrów Mazowiecka” (w przygotowaniu). Odznaczona Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej i odznaczeniem „Chroniąc Pamięć”. 19 kwietnia 2022 roku w Muzeum Polin za swoją działalność na rzecz pamięci o historii Żydów w czasie II wojny światowej i Zagłady została uhonorowana medalem „Powstanie w Getcie Warszawskim”.


Uczestnicy panelu

dr Martyna Rusiniak-Karwat – politolog i historyk, adiunkt w Instytucie Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk (Warszawa), pracownik Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami w Instytucie Pileckiego (Warszawa). Główne zainteresowania badawcze dotyczą współczesnej historii Żydów oraz doktryn politycznych lewicy żydowskiej. Oscylują one wokół dwóch głównych tematów: represji politycznych wobec Żydów zarówno ze strony władz sowieckich podczas II wojny światowej oraz na terenie Polski po 1945 r.; a także losów Żydów pod okupacją niemiecką, w tym historii obozów zagłady. Jest autorką licznych artykułów (w jęz. polskim i angielskim) oraz monografii na temat polskich Żydów, w tym: „Obóz zagłady Treblinka II w pamięci społecznej. 1943–1989”, Warszawa 2008; „Nowe życie na zgliszczach. Bund w Polsce w latach 1944–1949”, Warszawa 2016; Marek Edelman, „Nieznane zapiski o getcie warszawskim” (wstęp i opracowanie), Warszawa 2017. Jest redaktorem naukowym i autorką wstępu do polskiej wersji książki Icchaka Arada, Obozy śmierci akcji »Reinhardt« Bełżec, Sobibór, Treblinka”, Warszawa 2021.

dr Marcin Urynowicz – historyk, absolwent Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, stypendysta m.in. Kościuszko Foundation i USHMM w Waszyngtonie, a także Instytutu im. Witolda Pileckiego w Warszawie. Autor m.in. „Żydzi w samorządzie miasta Kozienice w okresie międzywojennym 1919–1939” oraz „Adam Czerniaków 1880–1942. Prezes Getta Warszawskiego”. Redaktor i tłumacz m.in. 20. tomu edycji Archiwum Ringelbluma „Prasa getta warszawskiego: ugrupowania prawicowe” oraz wspomnień Elimelecha Raka „Wspomnienia żydowskiego działacza rzemieślniczego”. W tym roku, nakładem Państwowego Instytutu Wydawniczego, ukazały się pod jego redakcją dwa tomy zapisków wojennych Aurelii Wyleżyńskiej „Kroniki wojenne 1939–1942”. Od roku 2000 pracownik Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie.

prof. dr hab. Leszek Ziątkowski – specjalizuje się w historii Polski i powszechnej XVI–XIX wieku oraz historii Żydów i historii Śląska; nauczyciel akademicki związany z Uniwersytetem Wrocławskim, stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie historii uzyskał w 1994 roku na podstawie pracy „Ludność żydowska we Wrocławiu w latach 1812–1914”. W 2008 roku nadano mu stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych na podstawie rozprawy nt. „Między niemożliwym a koniecznym. Reformy państwa pruskiego w końcu XVIII i na początku XIX wieku a proces równouprawnienia Żydów ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji na Śląsku”. Do jego najważniejszych publikacji należą: „Ludność żydowska we Wrocławiu w latach 1812–1914”, „Dzieje Żydów we Wrocławiu”, „Pieszyce od czasów najdawniejszych do końca XX wieku”, „Szkolnictwo żydowskie we Wrocławiu do połowy XIX wieku”, „Między niemożliwym a koniecznym. Reformy państwa pruskiego w końcu XVIII i na początku XIX wieku a proces równouprawnienia Żydów ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji na Śląsku”, „Żydzi w Jaworze”, „Na drodze do Solidarności. Wrocław w walce o demokrację i niepodległość 1976–1980”.


Bezpłatna transmisja online