„Dziady” wielostrunne – koncert w Salonie Romantycznym
- 30 października 2024 (środa), godzina 17.00
- Olga Ksenicz – sopran
- Tomasz Radziszewski – gitara
- wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona, wejściówki do odbioru w kasach Muzeum Pana Tadeusza
Zapraszamy na koncert pt. „Dziady wielostrunne” w wykonaniu Olgi Ksenicz i Tomasza Radziszewskiego.
Pogańskie a z gruntu mickiewiczowskie „Dziady”, schrystianizowane Zaduszki/Święto Zmarłych w drugiej połowie XX wieku w karkołomny i asemiotyczny sposób zostały zjednoczone z radosną uroczystością Wszystkich Świętych (choć łączy je tylko sąsiednia data). Wspomnienie tych, którzy odeszli wzbudza w tych, którzy pozostali, nastrój lęku i pragnienia ekspiacji jednocześnie; ta klamra jednoczesnego oczekiwania, negacji i nadziei na pośmiertne odkupienie jawi się jako niezależne od jakiegokolwiek systemu religijnego – poczucie podążania od dawnego ku aktualnemu, gdy „dzieli nas tylko czas”. Zaczniemy zatem kameralne, zaduszkowe spotkanie rozpisane na gitarę klasyczną i głos od wczesnobarokowego lamentu opłakującego łzy dawno już wyschłe (w wersji wokalnej i wokalno-instrumentalnej) autorstwa Anglika Johna Dowlanda, którego melancholię tłumaczono faktem, iż jego katolickie wyznanie przepędziło go z elżbietańskiej Anglii na kontynent europejski, odrywając go od rodziny… Dowlandowski płacz zyskał kompozytorowi tak wielką sławę, że w swoim czasie wystarczyło wspomnieć o „Janie od łez”, i (niemal) każdy wiedział, o kim i o jakim utworze mówimy. Łkanie w rytmie pavany rozpocznie muzyczne „Dziady”, lecz zakończy je także wczesnobarokowy, choć tym razem włoski lament: hipnotyzująca passacaglia, w której na tle trzech zaledwie akordów Maria Panna snuje odrętwiałą kołysankę, opowiadając maleńkiemu Jezusowi o... jego własnej śmierci.
Nie ma „dziadów” – także muzycznych – bez Mickiewicza, ale zanim dojdziemy do dwóch impresji mickiewiczowskich pióra Stanisława Moniuszki (pieśni „Sen” oraz przesławnego „Znasz-li ten kraj”, parafrazy tekstu Goethego) zatrzymamy się na chwilę w kręgu romantyzmu niemieckiego, Romantyzmu Romantyzmów, przepojonego nastrojami rodem z obrazów Caspara Davida Friedricha, zwieńczonych modlitwą-litanią „na Dzień Zaduszny”.
Egzotyczna, melancholijna aria (cantilena) rodem z Brazylii przybliży nas ku czasom nowszym, także najnowszym, w „Impresji 1” wykreowanej przez wrocławską kompozytorkę Katarzynę Dziewiątkowską – prapremierowo. By oddalić się w kierunku stuporu „kroniki spodziewanej śmierci” na dwa głosy i trzy akordy…
…mówcie, komu czego braknie,
kto z was pragnie, kto z was łaknie?
Miły książę, dobranoc…
Program koncertu
- John Dowland
Lachrimae Antique Pavan
Flow, my tears... - Franz Schubert
Staenchen D.957 [Serenada]
tekst Ludwig Rellstab - Auf dem Wasser zu Singen (Barkarolle) op. 72 D.774 [Śpiew na wodzie/Barkarola]
tekst Friedrich Leopold Graf zu Stolberg-Stolberg - Litanei (Auf das Fest Allerseelen) D.343 [Litania/Na Dzień Zaduszny]
tekst Johann Georg Jacobi - Stanisław Moniuszko
Znasz-li ten kraj?
Sen
tekst Adam Mickiewicz - Heitor Villa-Lobos
/transkrypcja Andrés Segovia/
Bachianas brasileiras No. 5, W. 389, 1. Aria (Cantilena) - Katarzyna Dziewiątkowska
Impresja 1 na gitarę (2024’ – prapremiera polska) - Tarquinio Merula
Hor ch’è tempo di dormire (Canzonetta spirituale sopra alla nanna)
Wykonawcy
Olga Ksenicz – Absolwentka Wydziału Wokalnego Akademii Muzycznej im. K. Lipińskiego we Wrocławiu, w klasie prof. Piotra Łykowskiego (dyplom z wyróżnieniem), obecnie pracownik naukowy (adiunkt) macierzystego wydziału – pracę na nim rozpoczęła bezpośrednio po uzyskaniu dyplomu. Od czasu realizacji przewodu doktorskiego prowadzi samodzielną klasę śpiewu solowego na Wydziale Wokalnym wrocławskiej Akademii Muzycznej; w czerwcu 2014 roku sfinalizowała na rodzimej uczelni procedurę habilitacyjną. Olga Ksenicz prowadzi również wykłady w ramach przedmiotu „Zarys stylistyki muzyki dawnej” (wcześniej pod nazwą: „Seminarium wykonawstwa muzyki dawnej”) oraz „Retoryka i zdobnictwo”.
W ramach swojej działalności artystycznej Olga Ksenicz konsekwentnie łączy własną
aktywność koncertową z intensywną pracą pedagogiczną oraz poszerzaniem dyskografii
(zwłaszcza w zakresie World Premiere Recording). Śpiewaczka współpracowała jako solistka
m. in. z Warszawską Operą Kameralną oraz Operą na Zamku w Szczecinie, występowała
także na estradach Filharmonii Wrocławskiej, Filharmonii Dolnośląskiej w Jeleniej Górze,
Filharmonii Sudeckiej w Wałbrzychu i Narodowego Forum Muzyki we Wrocławiu.
Koncertowała z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Śląskiej w Katowicach oraz zespołami
Filharmonii Częstochowskiej i Filharmonii Koszalińskiej pod kierunkiem takich dyrygentów
jak Marek Pijarowski, Mirosław Jacek Błaszczyk, Jacek Kraszewski, Ruben Silva oraz Jerzy
Swoboda.
W trakcie studiów muzycznych oraz po ich zakończeniu wokalistka uczestniczyła w licznych
kursach interpretacyjnych i mistrzowskich, pracując pod kierunkiem wybitnych artystów oraz
pedagogów polskich i zagranicznych, m. in. prof. Izabelli Kłosińskiej, Ewy Iżykowskiej,
Ingrid Kremling-Domanski, prof. h.c. Teresy Żylis-Gara, Piotra Kusiewicza oraz Paula
Esswooda. Przebywała także na stypendium w Hochschule für Musik w Kolonii (pod
kierunkiem KS Barbary Schlick) oraz była stypendystką Ministra Kultury i Dziedzictwa
Narodowego. Na swoim koncie Olga Ksenicz posiada również sukcesy konkursowe,
doceniające zwłaszcza jej kompetencje w dziedzinie wykonawstwa muzyki dawnej. Repertuar
wokalistki obejmuje szerokie spektrum utworów od renesansu po współczesność, za
szczególnym jednak naciskiem na muzykę oratoryjno-kantatową baroku i klasycyzmu,
zwłaszcza włosko i niemieckojęzycznego kręgu kulturowego. Śpiewaczka jest także laureatką
konkursu „Muzyczne Orły 2023” za płytę „Znasz-li ten kraj?”, zawierającą prapremierową
wersję repertuaru moniuszkowskiego, a zarejestrowaną przy współudziale utytułowanego
gitarzysty młodego pokolenia – Tomasza Radziszewskiego.
Tomasz Radziszewski – edukację muzyczną rozpoczął w wieku 7 lat w Polsce, gdzie się urodził. Od najmłodszych lat był aktywny na swojej drodze artystycznej, biorąc udział w wielu konkursach, koncertach i rozwijając swój warsztat muzyczny, nie tylko jako gitarzysta, ale także kompozytor i śpiewak. Jest absolwentem Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie. Koncertował w wielu krajach Europy m.in. we Francji, Hiszpanii, Włoszech, Niemczech, Chorwacji, Finlandii, Estonii, Austrii, Bośni, Holandii, Rumunii i innych. Wielokrotnie występował także jako solista z orkiestrami: ADDA Sinfonica, Sound Factory Orchestra, Polish Art Philharmonic, Filharmonią w Cottbus, Filharmonią Zielonogórską, Filharmonią Lubelską i Orkiestrą Kameralną AMKL, a także Concierto de Aranjuez Rodrigo, Concierto Andaluz i Double Portrait Concerto Marka Pasiecznego na dwie gitary z największą orkiestrą, jaka kiedykolwiek towarzyszyła gitarom w historii. Premiera z Cassie Martin w Polsce w odbyła się w 2023 roku. Radziszewski i Martin jako duet mają już za sobą udaną trasę koncertową po Polsce.
Artysta wydał cztery płyty CD – jedną solową „Guitar Portrait” (2020), dwie płyty w duecie z polską sopranistką – Olgą Ksenicz, na których znajdują się utwory i arie Mauro Giulianiego (Mauro Giuliani, il Maestro, 2022), Domenico Cimarosy i Stanisława Moniuszki („Znasz-li ten kraj” i inne pieśni na głos i gitarę, 2022 – nagrodzoną w Konkursie Fonograficznym „Muzyczne Orły”) oraz najnowszą „Delicious” (2022) z Mateuszem Kowalskim, prezentującą ideę łączenia muzyki z winem.
W październiku 2024 roku odbyła się pierwsza edycja festiwalu gitarowego w Paryżu „Paris Guitar Day” zorganizowana przez Radziszewskiego i Martina, w którym udział wzięli uczestnicy z 8 krajów: Kanady, Meksyku, Polski, Francji, Włoch, Białorusi, Belgii i Słowacji. Ideą Festiwalu jest promocja jego uczestników, szerzenie przyjaznej atmosfery i pomoc młodym adeptom sztuki gitarowej w rozwoju ich pasji we własnym kierunku.
Zainteresowaniem Radziszewskiego są także instrumenty historyczne. Gra na gitarach Jose Ramirez III z 1979 r., Salvador Ibanez z 1900 r. i Jérôme Thibouville Lamy z 1890 r.
Od 2024 roku Tomasz Radziszewski jest artystą Savarez.