II Festiwal Literatura Nieobca
- 15 listopada 2024 (piątek)
- 16 listopada 2024 (sobota)
- wstęp wolny
- dziedziniec Muzeum Pana Tadeusza oraz kino Popiół i Diament
Od 15 do 16 listopada 2024 zapraszamy na II Festiwal Literatura Nieobca organizowany w Muzeum Pana Tadeusza przez Koło Naukowe Bohemistów Uniwersytetu Wrocławskiego.
Tegoroczna edycja Festiwalu będzie poświęcona literaturom czeskiej, niemieckiej i jidysz. Będziemy przyglądać się zależnościom między tymi trzema literaturami i trzema językami, śledzić ich wzajemne wpływy i szukać powiązań między trzema różnymi kulturami. Choć wydarzenia festiwalowe będą się odbywać w centrum Wrocławia, w gościnnych wnętrzach Muzeum Pana Tadeusza, myślami z pewnością nie raz powędrujemy do Pragi – miasta, w którym wspominane trzy kultury przez lata pracowicie się ze sobą splatały, tworząc skomplikowany, fascynujący węzeł. Niektóre z tych splątanych nici zaprowadzą nas niewątpliwie do Franza Kafki (to przecież jego rok!), inne do jego rówieśników i rówieśniczek piszących w języku jidysz, jeszcze inne – do współczesnych autorów, którzy zdecydowali się pisać w nie-swoim (choć może należałoby raczej powiedzieć „przyswojonym”) języku.
W programie festiwalu znajdą się wykłady, warsztaty, dyskusje i spotkania z tłumaczami i badaczami. Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny (na warsztaty obowiązują zapisy).
Gośćmi festiwalu będą: dr Štěpán Balík, prof. Joanna Degler, Małgorzata Gralińska i Agata Wróbel. Wspierać ich będzie pomysłodawczyni przedsięwzięcia, Olga Czernikow, a także Dobromiła Jankowska, kierowniczka Gabinetu Literackiego im. Tadeusza Różewicza (Muzeum Pana Tadeusza).
Aby wziąć udział w warsztatach przekładowych (język czeski i język niemiecki) i / lub językowych (język jidysz), należy zgłosić się mailowo na adres: literaturanieobca@gmail.com. Liczba miejsc ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń.
W ramach warsztatów translatorskich z języka czeskiego i niemieckiego uczestnicy będą pracować nad tekstami wybranymi przez prowadzące. Wskazane i mile widziane jest wcześniejsze przetłumaczenie zaproponowanych fragmentów.
Teksty są dostępne tutaj:
- Literatura niemiecka
- Literatura czeska (obowiązuje wersja skrócona, dla chętnych – wersja pełna)
Program
15 listopada 2024 (piątek)
12.00 Uroczyste rozpoczęcie Festiwalu (kino Popiół i Diament)
transmisja online na kanale YouTube Muzeum Pana Tadeusza Ossolineum
12.30–14.00 Wykład: Es brodelt und kafkat, es werfelt und kischt. O czeskiej literaturze niemieckojęzycznej (kino Popiół i Diament)
Prowadzenie: Małgorzata Gralińska
transmisja online na kanale YouTube Muzeum Pana Tadeusza Ossolineum
14.30–16.00 Warsztaty przekładowe z języka niemieckiego
Prowadzenie: Małgorzata Gralińska
16.30–18.00 Warsztaty z języka jidysz cz. I: Jidysz wśród języków słowiańskich
Prowadzenie: prof. Joanna Degler (Uniwersytet Wrocławski) i dr Štěpán Balík (Západočeská univerzita v Plzni)
16 listopada 2024 (sobota)
10.00–11.30 Wykład: Praga jako ośrodek twórczości pisarek jidysz
Prowadzenie: prof. Joanna Degler (Uniwersytet Wrocławski)
transmisja online na kanale YouTube Muzeum Pana Tadeusza Ossolineum
12.00–13.30 Warsztaty z języka jidysz cz. II: Żydowski etnolekt języka czeskiego oraz jego stylizacja w literaturze czeskiej
Prowadzenie: dr Štěpán Balík (Západočeská univerzita v Plzni)
14.00–15.30 Warsztaty przekładowe z języka czeskiego
Prowadzenie: Agata Wróbel
16.30–18.00 Spotkanie podsumowujące z Olgą Czernikow, Małgorzatą Gralińską i Agatą Wróbel
Prowadzenie: Dobromiła Jankowska
transmisja online na kanale YouTube Muzeum Pana Tadeusza Ossolineum
Miejsce
Warsztaty – Czytelnia (obowiązują zapisy)
Wykłady – kino Popiół i Diament (piątek), dziedziniec muzeum (sobota)
Na wszystkie wydarzenia wstęp jest bezpłatny.
15 listopada 2024
12.00 Uroczyste rozpoczęcie Festiwalu (kino Popiół i Diament)
12.30–14.00 Wykład: Es brodelt und kafkat, es werfelt und kischt. O czeskiej literaturze niemieckojęzycznej (kino Popiół i Diament)
Prowadzenie: Małgorzata Gralińska
16 listopada 2024
10.00–11.30 Wykład: Praga jako ośrodek twórczości pisarek jidysz
Prowadzenie: prof. Joanna Degler (Uniwersytet Wrocławski)
16 listopada 2024
16.30–18.00 Spotkanie podsumowujące z Olgą Czernikow, Małgorzatą Gralińską i Agatą Wróbel
Prowadzenie: Dobromiła Jankowska
Goście
Dr Štěpán Balík – bohemista, slawista. Ukończył studia magisterskie na Uniwersytecie Karola w Pradze, następnie przez dwa lata pracował jako lektor języka czeskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 2011 roku obronił dysertację doktorską poświęconą postaci Żyda w polskiej i czeskiej literaturze pierwszej połowy XX wieku. Obecnie pracuje w Katedrze Języka Czeskiego i Literatury Czeskiej na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Zachodnioczeskiego w Pilźnie, jest także pracownikiem Centrum Studiów o Holokauście i Literaturze Żydowskiej przy Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Karola w Pradze. Do jego głównych zainteresowań badawczych należy tematyka żydowska w czeskiej i polskiej literaturze oraz żydowski etnolekt języka czeskiego. Temu ostatniemu zagadnieniu poświęcił monografię „Jidiš v židovském etnolektu a moderní židovská literární identita v Čechách” (Jidysz w etnolekcie żydowskim i współczesna żydowska tożsamość literacka), która ukazała się w 2015 roku. Jest również autorem tomu poetyckiego „Uložit” (Zapisać).
Olga Czernikow – tłumaczka, redaktorka, literaturoznawczyni. W latach 2019–2020 redaktor naczelna wydawnictwa Książkowe Klimaty. Przełożyła książki m.in. Jana Balabána, Vladimíra Binara, Terezy Boučkovej, Radki Denemarkovej, Vladimíra Macury, Petra Rákosa i Sylvy Fischerovej. Za przekład „Corviny” Petra Rákosa była w 2021 roku nominowana do nagrody im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Od 2016 roku jest jurorką w konkursie przekładowym im. Susanny Roth, a w latach 2020–2023 pełniła funkcję mentorki w międzynarodowym programie Connecting Emerging Literary Artists (CELA). Prowadzi liczne spotkania i warsztaty poświęcone przekładowi literackiemu. Pracuje w Instytucie Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego.
Joanna Degler – profesorka Uniwersytetu Wrocławskiego, literaturoznawczyni, tłumaczka, pracowniczka naukowa Katedry Judaistyki im. Tadeusza Taubego Uniwersytetu Wrocławskiego, a także kierowniczka działu literackiego Teatru Polskiego we Wrocławiu. Zajmuje się poezją żydowską i kulturą jidysz, a szczególnie twórczością kobiet. Jest autorką monografii: „Jung Wilne – żydowska grupa artystyczna” oraz „Kol isze – głos kobiet w poezji jidysz (od XVI w. do 1939 r.)”, współautorką tomu „Literatura autobiograficzna Żydów polskich” oraz redaktorką tomów: „Nieme dusze? Kobiety w kulturze jidysz” oraz „Mykwa – rytuał i historia”. Z Karoliną Szymaniak i Bellą Szwarcman-Czarnotą przygotowała tom: „Moja dzika koza. Antologia poetek jidysz”. Poza twórczością poetek z jidysz na język polski tłumaczyła m.in. utwory Chaima Gradego, Abrahama Suckewera, Puy Rakowskiej, Jenty Serdackiej, Chavy Rosenfarb. Od 2017 r. redaguje serię „Żydzi. Polska. Autobiografia”. Współorganizowała wystawy: „Teatr Żydowski na Dolnym Śląsku” pokazanej w ratuszu wrocławskim oraz w ramach współpracy z Fundacją Bente Kahan „Babiniec – kobiety w kulturze jidysz”.
Małgorzata Gralińska – tłumaczka literatury niemieckojęzycznej, absolwentka filologii germańskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza oraz Szkoły Tłumaczy i Języków Obcych UAM. Na język polski przełożyła książki Jaroslava Rudiša, Vereny Keßler, Sašy Stanišicia, Waltera Kempowskiego, Marlen Haushofer, Oty Filipa. Laureatka Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus za przekład „Skąd” Sašy Stanišicia. Członkini Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury. Mama trzech nastolatek. Miłośniczka gór, pływania, pracy w ogrodzie, spacerów po lesie i wędrówek po europejskich miastach.
Dobromiła Jankowska – tłumaczka literatury anglojęzycznej między innymi dla wydawnictw Pauza, Agora, Poznańskie, Czarne, Marginesy. W latach 2007–2021 koordynatorka Międzynarodowego Festiwalu Opowiadania. Od 2016 roku kierowniczka Gabinetu Literackiego im. Tadeusza Różewicza w Muzeum Pana Tadeusza (Ossolineum) we Wrocławiu. Przełożyła ponad dziewięćdziesiąt książek, w tym „Instrukcję dla pań sprzątających” Lucii Berlin, opowiadania Lauren Groff i powieści Sigrid Nunez. W 2020 roku nagrodzona tytułem jednej z 30 Kreatywnych Wrocławia. W 2021 była jurorką Nagrody za Twórczość Translatorską imienia Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Członkini Kapituły Nagrody Ossolineum za Przekład Poetycki.
Agata Wróbel – polonistka i bohemistka, tłumaczka literatury czeskiej, a sporadycznie także anglo- i rosyjskojęzycznej. Przekładała m.in. książki Anny Bolavej, Lucie Faulerovej, Markéty Pilátovej i Radki Denemarkovej. Uczestniczka projektu Rozstaje i programu CELA 2019-2023, koordynatorka programu literackiego festiwalu Kino na Granicy (2020-2022). Za przekład powieści „W ciemność” Anny Bolavej była w 2018 roku nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia.
O Festiwalu
Festiwal jest finansowany ze źródeł Akademickiego Budżetu Otwartego.
*Materiały Organizatora
Organizatorzy
- dr Olga Czernikow
- dr Mateusz Wiśniewski
- Katarzyna Dąbrowska
- Milena Mleko
- Julia Pyziak
- Emilia Trznadel
- Studenckie Koło Naukowe Bohemistów
- Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego
