Litwa i Polska w ossolińskich starych drukach XVI-XVIII wieku
Oprowadzanie kuratorskie po wystawie starych druków dotyczących Litwy i jej związków z Polską w epoce nowożytnej oraz Konstytucji 3 Maja
- 28 czerwca 2025 (sobota), godzina 12.00
- prowadzenie: dr Konrad Szymański
- wystawa stała Rękopis „Pana Tadeusza”, sala Biblioteka
- wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona, wejściówki do odbioru w kasach muzeum
- Muzeum Pana Tadeusza
Oddział Zakładu Narodowego im. Ossolińskich - Rynek 6, Wrocław
Od czasu organizowanego w Muzeum Pana Tadeusza polsko-litewskiego weekendu z „Panem Tadeuszem” – „Litwo, Ojczyzno moja!” w sali Biblioteka można oglądać stare druki z Narodowej Biblioteki Ossolineum dotyczące Litwy i jej związków z Polską w epoce nowożytnej. W sobotę 28 czerwca 2025 o godzinie 12.00, dzień przed zakończeniem wystawy, zapraszamy do udziału w oprowadzaniu kuratorskim po tej wyjątkowej ekspozycji.
Opisując zebrane w Muzeum Pana Tadeusza woluminy z XVI-XVIII wieku, kurator wystawy dr Konrad Szymański (Dział Starych Druków, Narodowa Biblioteka Ossolineum) przybliży historię wspólnoty zwanej Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Raz jeszcze będzie można zobaczyć jedyny zachowany egzemplarz pierwszego drukowanego wydania konstytucji ze słynnego sejmu lubelskiego z 1569 roku, czy też pierwsze drukowane statuty litewskie, zbliżające systemy prawne Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Warto również zwrócić uwagę na pierwszy drukowany zbiór dokumentów historycznych dotyczący ziem litewskich („Cnotliwy Litwin” z 1592 roku) oraz pierwszy katolicki śpiewnik w języku litewskim („Giesmes Tikieimuy Katholickam Pridiarancias” z 1646 roku). Osiemnastowieczne wydawnictwa reprezentują tutaj m.in. druki naukowe przybliżające geografię i florę Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz pierwsze wydanie Konstytucji 3 Maja (drukowane zaraz po wpisaniu jej do warszawskich ksiąg grodzkich – 5 maja 1791).
Zapraszamy do udziału w tej niecodziennej podróży do Rzeczpospolitej Obojga Narodów.
Prezentowane obiekty:
„Konstytucje sejmu walnego koronnego lubelskiego”, Kraków 1569
Maciej Stryjkowski, „Na herb Wielkiego Księstwa Litewskiego”, około 1574
Aleksander Gwagnin, „Sarmatiae Europeae descriptio”, Kraków 1578
Bartłomiej Paprocki, „Gniazdo cnoty”, Kraków 1578
Maciej Stryjkowski, „Kronika polska, litewska, żmudzka i wszystkiej Rusi”, Królewiec 1582
[Eliasz Pielgrzymowski], „Cnotliwy Litwin”, 1592
„Statut Wielkiego Księstwa Litewskiego”, wydanie 2., Wilno, około 1592–1593
„Statut Wielkiego Księstwa Litewskiego”, Wilno 1614
„Nowiny pewne o nieszczęsnym pożarze wileńskim, który się stał w roku 1645”, 1645
Mozerka Salomon Sławoczyński, „Giesmes Tikieimuy Katholickam Pridiarancias”, Wilno 1646
Wojciech Kojałowicz-Wijuk, „Historiae Lituanae, p. 1, De Rebus Lituanorum Ante susceptam Christianam Religionem”, Gdańsk 1650
Claude Jordan, „Voïages Historiques De L'Europe, t. 8, Qui traite du Gouvernement, & de ce qu'il y a de plus curieux en Pologne & en Lithuanie”, Paryż 1700
Franciszek Paprocki, „Domowe wiadomości o Wielkim Księstwie Litewskim”, Wilno 1763
Anton Friedrich Büsching, „Geografia Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego”, Lipsk-Drezno-Warszawa 1768
Jean Emmanuel Gilibert, „Flora Lituanica, coll. 1”, Grodno 1781
Jean Emmanuel Gilibert, „Indagatores Naturae In Lithuania”, Wilno 1781
Stanisław Bonifacy Jundziłł, „Opisanie roślin w prowincji Wielkiego Księstwa Litewskiego”, Wilno 1791
„Konstytucja 3 maja”, Warszawa 1791
Franciszek Karpiński, „Pieśń na dzień trzeci maja”, Warszawa 1791
Prowadzący
dr Konrad K. Szymański – literaturoznawca, absolwent studiów historycznych i klasycznych na Uniwersytecie Wrocławskim, pracownik Działu Starych Druków Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. W pracy naukowej koncentruje się na badaniach historii i literatury późnego antyku i wczesnego średniowiecza oraz na historii książki dawnej.
