Niedzielne oprowadzanie
Opowieści wokół eksponatów
Kontynuacja cyklu, podczas którego zapraszamy na spotkania w różnych częściach wystaw stałych. Pracownicy Muzeum Pana Tadeusza opowiedzą o wybranych najciekawszych, najcenniejszych, najbardziej frapujących eksponatach i ich dziejach, a także o kontekstach historycznych i obyczajowych prezentowanych ekspozycji.
- czas trwania: 45 minut
- wstęp 1 zł (w ramach biletu do muzeum), liczba miejsc ograniczona
Program na sezon 2017/2018
Czerwiec 2018
OPROWADZANIE PO WYSTAWIE MISJA: POLSKA
- niedziela, 24 czerwca 2018, godz. 12.00
To dynamit, a nie materiał! Wokół broszury Za kulisami bezpieki i partii
prowadzenie: Marcin Szyjka - >>więcej informacji
Niewielka broszura Za kulisami bezpieki i partii, która znajduje się na wystawie Misja: Polska, wstrząsnęła partią komunistyczną w Polsce Ludowej. Została spisana dzięki informacjom uzyskanym od Józefa Światły – wysokiego funkcjonariusza Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, który uciekł w 1953 roku na Zachód. Zawiera ona opis metod funkcjonowania policji politycznej, sądów oraz całego aparatu bezpieczeństwa. Materiał ten ujrzał światło dzienne dzięki staraniom dyrektora Radia Wolna Europa Jana Nowaka-Jeziorańskiego, który tak pisał: Nie znam bardziej wstrząsającego świadectwa deprawacji i degradacji tego ustroju.
Marcin Szyjka – historyk, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, pracował w Muzeum w Dzierżoniowie, redaktor „Rocznika Dzierżoniowskiego” w latach 2013-2015. Aktualnie pracownik Gabinetów Świadków Historii w Muzeum Pana Tadeusza.
minione
MAJ 2018
OPROWADZANIE PO WYSTAWIE RĘKOPIS „PANA TADEUSZA”
- niedziela, 27 maja 2018, godz. 12.00
Na przykład zrobić małą podróż do stolicy… Wokół sepetu podróżnego z początku XIX wieku
prowadzenie: dr Monika Bronowicka
W sali Dom na wystawie Rękopis „Pana Tadeusza” znajduje się sepet podróżny. Były to ozdobne, często drewniane skrzynie, które mieściły w sobie pulpity i przybory do pisania, dokumenty, ale też zestawy stołowe, karafki i kieliszki, flakony z solami trzeźwiącymi i przybory toaletowe. Adam Mickiewicz podróżował przez całe swoje życie, był w Petersburgu i Odessie, w Paryżu i Lozannie, odwiedził Rzym i Hamburg. Podróżował powozem, a oprócz kufrów i walizek zabierał ze sobą właśnie sepety.
Monika Bronowicka – doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, autorka rodzinnego bloga podróżniczego Dolny Śląsk dla Uli. Pracuje w Dziale Edukacji Muzeum Pana Tadeusza.
KWIECIEŃ 2018
OPROWADZANIE PO WYSTAWIE RĘKOPIS „PANA TADEUSZA”
- niedziela, 29 kwietnia 2018, godz. 12.00
Czym jest me życie? Ach, jedną chwilką!
Wokół portretu Mickiewicza autorstwa Józefa Mehoffera
prowadzenie: Małgorzata Orzeł
W sali Mickiewicz na wystawie Rękopis „Pana Tadeusza” znajduje się cenny obraz Józefa Mehoffera z 1898 roku przedstawiający Adama Mickiewicza. Biografia poety odzwierciedla dramatyczne losy polskich romantyków, którzy po utracie przez Polskę niepodległości tułali się po świecie. Mickiewicz był uważany za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli polskiej emigracji – nazywano go wieszczem narodowym i słowiańskim bardem. Obok tego oficjalnego poeta miał także mniej znane prywatne oblicze: wiele podróżował, występował w romantycznych salonach, zakochiwał się, a potem stał się ojcem sześciorga dzieci. Jego życie to fascynująca opowieść zanurzona w przełomowych czasach XIX wieku.
Małgorzata Orzeł – kuratorka wystawy. W Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich pracuje od 1982 roku, a od 2015 roku jest kustoszem rękopisu Pana Tadeusza w Muzeum Pana Tadeusza. Jako kuratorka przygotowała wiele wystaw prezentowanych m.in. we Wrocławiu. Krakowie, Lwowie, Wiedniu czy Londynie. Odznaczona brązowym medalem „Gloria Artis”.
MARZEC 2018
OPROWADZANIE PO WYSTAWIE MISJA: POLSKA
- niedziela, 25 marca 2018, godz. 12.00
Cenzor myli się tylko raz. Opowieść o cenzurze w PRL
prowadzenie: Mariusz Urbanek
Ważną częścią wystawy Misja: Polska jest opowieść o cenzurze w czasach PRL. Celem działań Urzędu Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk było ograniczenie dostępu Polaków do treści zakazanych i niepożądanych przez władze (czemu służyły ingerencje i tzw. zapisy cenzorskie, czyli zakazy poruszania określonych tematów i wymieniania pewnych nazwisk). Ale nie tylko. Kształtowanie wiedzy i opinii czytelników książek, gazet, słuchaczy radia i widzów TV, uczestników koncertów odbywało się także poprzez zastępowanie publikacji objętych cenzurą innymi, poruszającymi podobne tematy, ale w sposób akceptowany przez UKPPiW.
Mariusz Urbanek – kierownik Gabinetów Świadków Historii Muzeum Pana Tadeusza. Autor biografii m.in. Leopolda Tyrmanda, Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego, Stefana Kisielewskiego, Jerzego Waldorffa, Władysława Broniewskiego, Jana Brzechwy, Juliana Tuwima i Kornela Makuszyńskiego.
LUTY 2018
OPROWADZANIE PO WYSTAWIE CZASOWEJ RÓŻEWICZ. BEZ TEKSTU
- niedziela, 25 lutego 2018, godz. 12.00
Przed śmiercią uciekam do kina – Różewicz i ruchome obrazy
prowadzenie: Maria Marszałek
Na wystawie czasowej Różewicz. Bez tekstu można zobaczyć poetę nagrywanego przy okazjach wręczania nagród, jubileuszy, spotkań autorskich, rzadkich wywiadów, a także podczas prób do Kartoteki rozrzuconej. Nie jest tajemnicą, że w kontaktach z dziennikarzami Tadeusz Różewicz był kapryśny i wymagający. Nie każdemu pozwalał uwieczniać swój wizerunek, często kazał wyłączać dyktafon i kamerę. Za to miał własne pomysły scenariuszowe i reżyserskie, nie tylko te, które realizował we współpracy z bratem Stanisławem.
Maria Marszałek – absolwentka historii sztuki i psychologii, doktorantka w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Pracuje w Dziale Organizacji Wydarzeń Muzeum Pana Tadeusza.
styczeń 2018
OPROWADZANIE PO WYSTAWIE MISJA: POLSKA
- niedziela, 28 stycznia 2018, godz. 12.00
Tańczący z agentami. Wokół dokumentów operacji Olcha
prowadzenie: dr Małgorzata Preisner-Stokłosa
Na wystawie Misja: Polska poprzez zachowane dokumenty opowiedziana jest historia niezwykle ważnej operacji o kryptonimie Olcha. Władysław Bartoszewski jako „Bonza”, „Szatan”, „Bartek” znajdował się pod ścisłą obserwacją służb bezpieczeństwa PRL od 1945 roku. Kontrolowano jego korespondencję, podsłuchiwano rozmowy telefoniczne, śledzono kontakty. W 1963 roku, gdy zaczął częściej wyjeżdżać za granicę (do Izraela i Niemiec), akcja przybrała na sile. Cztery lata później, w związku z podejrzeniami o współpracę z Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa, został objęty przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych akcją rozpracowania operacyjnego o kryptonimie Olcha. Od 1945 do końca 1989 roku inwigilowało go łącznie 418 funkcjonariuszy UB, później SB. Zgromadzone w Instytucie Pamięci Narodowej materiały dotyczące tej akcji liczą 15 metrów bieżących.
Małgorzata Preisner-Stokłosa – doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, współautorka wystawy stałej Misja: Polska, kuratorka i autorka wystaw związanych z kolekcją Władysława i Zofii Bartoszewskich. Pracuje w dziale Gabinety Świadków Historii Muzeum Pana Tadeusza.
grudzień 2017
OPROWADZANIE PO WYSTAWIE RĘKOPIS „PANA TADEUSZA”
- niedziela, 17 grudnia 2017, godz. 12.00
Wigilia w szlacheckim dworze. Wokół dawnej grafiki
prowadzenie: Monika Nowak
W sali Znaczenie na wystawie Rękopis „Pana Tadeusza” zobaczymy cenną XIX-wieczną grafikę, która przybliży świąteczne życie w dawnych czasach. Okres Bożego Narodzenia w roku liturgicznym jest czasem niezwykłym, nieco tajemniczym, wymagającym specjalnych i dokładnie zaplanowanych przygotowań. W XIX wieku, podobnie jak dziś, ten szczególny czas zaczynał się już od Adwentu, a wykonywane wówczas prace miały nie tylko przygotować ciało, ale przede wszystkim ducha na świętowanie narodzin Zbawiciela. Na przykładzie XIX-wiecznej grafiki prześledzimy dawne obyczaje i tradycje bożonarodzeniowe w szlacheckich dworach i porównamy je z tymi, które kultywujemy do dziś.
Monika Nowak – absolwentka Ochrony Dóbr Kultury na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, pasjonatka edukacji muzealnej. Pracuje w Dziale Edukacji Muzeum Pana Tadeusza.
listopad 2017
OPROWADZANIE PO WYSTAWIE MISJA: POLSKA
- niedziela, 26 listopada 2017, godz. 12.00
Największy kłamca świata. Wokół antyhitlerowskiej broszury Akcji N
prowadzenie: dr Mateusz Palka
Spotkanie wokół broszury Największa kłamca świata, która jest cennym obiektem na wystawie Misja: Polska. W czasie drugiej wojny światowej polskie podziemie walczyło z okupantem nie tylko bronią, ale również przy pomocy słowa. W ramach Akcji N wydawano i podrzucano hitlerowskim żołnierzom dywersyjne druki, które sprawiały wrażenie, jakby pochodziły od niemieckiego ruchu oporu. Mistyfikacja była perfekcyjna: korzystano z niemieckich czcionek, starannie dobierano rodzaj papieru, a język dostosowywano do grupy odbiorczej – inny na front, a inny do dowódców w kraju.
W ramach Akcji N Jan Nowak-Jeziorański podróżował po III Rzeszy i Generalnej Guberni w przebraniu kolejarza. Tytułową broszurę Największy kłamca świata wręczył osobiście Winstonowi Churchillowi podczas swojej drugiej misji kurierskiej do Londynu.
dr Mateusz Palka – doktor nauk humanistycznych z zakresu filozofii i estetyki współczesnej. Współautor wystawy stałej Misja: Polska w Muzeum Pana Tadeusza, gdzie pracuje w Gabinetach Świadków Historii.
październik 2017
OPROWADZANIE PO WYSTAWIE RĘKOPIS „PANA TADEUSZA”
- niedziela, 29 października 2017, godz. 12.00
Izabela Lubomirska – mecenaska, kolekcjonerka, polityk.
Wokół miniatury Jacoba Gillisa z 1793 roku
prowadzenie: Magdalena Musiał
Pretekstem do spotkania był portret księżnej Izabeli Lubomirskiej w formie miniatury malowanej na kości słoniowej, który znajduje się w sali Biblioteka na wystawie Rękopis „Pana Tadeusza”. Księżna z domu Czartoryska, zwana również Błękitną Markizą (od koloru sukni, które nosiła), to postać niezwykła. Była wybitną przedstawicielką elity intelektualnej swoich czasów, właścicielką Pałacu w Wilanowie, zaangażowała się w budowę Teatru Narodowego, a jednocześnie wiodła ciekawe i pełne wyzwań życie. Będzie to opowieść o księżnej Izabeli, jej rodzinie, podróżach, pasjach.
Magdalena Musiał – historyczka sztuki, kierowniczka Działu Edukacji Muzeum Pana Tadeusza. Od wielu lat zajmuje się upowszechnianiem sztuki.
wrzesień 2017
OPROWADZANIE PO WYSTAWIE MISJA: POLSKA
- niedziela, 24 września 2017, godz. 12.00
Piękny świat Grety. Wokół fotografii artystycznej Jadwigi Nowak-Jeziorańskiej
prowadzenie: Kinga Łaska
Spotkanie w Gabinecie Jana i Jadwigi Nowak-Jeziorańskich, który jest częścią wystawy Misja: Polska. Jadwiga zaczęła fotografować po przeprowadzce do Monachium, kiedy Jan został dyrektorem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa i coraz więcej czasu spędzał w redakcji. Jej fotografie to zwykle portrety męża w sytuacjach mniej lub bardziej prywatnych, a także zdjęcia pracowników radia. Z czasem zaczęło powstawać także bardzo wiele zdjęć impresyjnych, pejzaży, martwych natur oraz sugestywne autoportrety dowodzące wrażliwości i świetnego warsztatu autorki.
Kinga Łaska – artystka plastyk i edukatorka. Laureatka konkursu fotografii otworkowej, pracuje w Dziale Edukacji Muzeum Pana Tadeusza.