Wykład w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa
„Piątki”, „Entuzjastki”, „Kumy” „Klaudynki”, „Komitety niewiast” – Polki w Powstaniu Styczniowym
- 17 września 2023 (niedziela), godzina 12.00
- wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona,
wejściówki do odbioru w kasach muzeum
- spotkanie w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa
Zapraszamy na wykład Małgorzaty Orzeł organizowany w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa i programu wydarzeń towarzyszących wystawie „Czarna sukienka. Patriotki w walce o wolność”, poświęconej udziałowi kobiet polskich w Powstaniu Styczniowym.
Kim były „Piątki”, „Entuzjastki”, „Kumy” „Klaudynki”, co kryje się pod hasłem „Komitety niewiast”?
Od końca lat czterdziestych XIX w. trwały przygotowania polskiego społeczeństwa do kolejnej irredenty. Do działań organizujących polskie społeczeństwo w trzech zaborach do powstania masowo włączyły się polskie kobiety z różnych stanów: mieszczki, ziemianki, arystokratki, stanowiąc jednocześnie szeroko pojęte zaplecze przyszłej walki zbrojnej. Działania Polek odbywały się na wielu polach: upowszechnienia oświaty zwłaszcza, wśród włościan, uświadomienia narodowego, kultywowania tradycji, religii, historii i języka; bezpośredniego uczestnictwa w przygotowaniach i samym powstaniu – jako kurierki, łączniczki, organizatorki przerzutów ludzi i broni, sanitariuszki, aprowizatorki. Polskie kobiety organizowały poprzedzające Powstanie Styczniowe manifestacje w trzech zaborach. Jako protest polityczny za represje caratu, w związku z ogłoszoną żałobą narodową (po krwawym stłumieniu manifestacji warszawskich). Polki nosiły ostentacyjnie czarne suknie i czarną, dużą, rzucającą się w oczy biżuterię żałobną wykonaną z tanich materiałów – łańcuchy, bransolety w formie kajdan, brosze z symbolami patriotycznymi. Organizacje kobiece powstawały samorzutnie, łączyła je jednak wspólnota celu – odzyskanie niepodległości.
Europejskie Dni Dziedzictwa – święto zabytków
Europejskie Dni Dziedzictwa to cykliczny projekt kulturalny, społeczny i edukacyjny o wyjątkowej skali i zasięgu: co roku we wrześniu mieszkańcy Starego Kontynentu mogą bezpłatnie zwiedzić najciekawsze zabytki w swojej okolicy oraz skorzystać z szerokiego wachlarza wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych.
Głównym celem Europejskich Dni Dziedzictwa jest edukacja historyczna i kulturalna, promowanie różnorodności regionalnego dziedzictwa kulturowego, podkreślenie wspólnych korzeni kultury europejskiej oraz propagowanie dialogu międzykulturowego.
*Materiały Organizatora
Prowadząca
Małgorzata Orzeł – kuratorka wystawy, filolog polski. W Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich pracuje od 1982 roku, a od 2015 roku jest kustoszem rękopisu „Pana Tadeusza” w Muzeum Pana Tadeusza. Jako kuratorka przygotowała wiele wystaw prezentowanych we Wrocławiu, Krakowie, Lwowie, Wiedniu czy Londynie. Publikuje w licznych czasopismach, a także jest autorką wielu katalogów wystaw i opracowań. Odznaczona brązowym medalem „Gloria Artis”.
