Kino w pułapce nowoczesności.
Premiera 35. tomu „Czasopisma ZNiO”

Wraz z Wydawnictwem Ossolineum zapraszamy na rozmowę o kinie doby przełomu dźwiękowego, która odbędzie się z okazji publikacji w 35 tomie „Czasopisma ZNiO” bloku artykułów naukowych oraz przedruku powstałych w międzywojniu tekstów archiwalnych.

Przyszłość filmu w momencie jego udźwiękowienia wielu ówczesnym komentatorom wydawała się niepewna, lecz transformacja dokonywała się pomimo lęku przed upodobnieniem się kina do teatru i przed zatraceniem swoistości czysto wizualnego medium. Poza przeobrażeniem form gatunkowych i sposobów prowadzenia filmowych opowieści udźwiękowienie kina pociągnęło za sobą przemiany technologiczne i liczne protesty tracących zatrudnienie taperów.

W bloku tematycznym czasopisma zatytułowanym „Niepewność. Kino w pułapce nowoczesności” i redagowanym przez Darka Foksa znalazły się: rozważania Aleksandra Wójtowicza o zmianach fabularnych, kompozycyjnych i technologicznych, jakie spowodowało pojawienie się w filmie dźwięku; zestawione i skomentowane przez Katarzynę Wajdę relacje pierwszych widzów i krytyków kina dźwiękowego w Polsce oraz opowieść – w kontekście kinematografii Europy Środkowej – o historii relacji filmowego obrazu i dźwięku autorstwa Antoniego Michnika. Zwieńczeniem bloku jest wybór szkiców z okresu międzywojennego, przygotowany przez Darka Foksa i Pawła Szroniaka, obejmujący teksty: „Film a nowa poezja” Jana Brzękowskiego, „Nowe drogi rozwoju kina” Eugeniusza Cękalskiego i „Rozmowę z Walterem Ruttmannem” Jerzego Toeplitza. Dokumentują one namysł nad podobieństwem filmowych środków wyrazu do innych technik narracyjnych, w tym poetyckich, a także nad rolą awangardy w kinematografii europejskiej, osłabieniem czysto wizualnego efektu estetycznego przez dialog i „zły teatr” oraz nad zależnościami pomiędzy próbą dokumentarnego przedstawienia rzeczywistości a twórczym jej przekształceniem przez reżysera.