Wystawa „Czarna sukienka. Patriotki w walce o wolność”
Program wydarzeń
Wystawa „Czarna sukienka. Patriotki w walce o wolność” poświęcona jest roli kobiet w największym zrywie narodowym XIX wieku – Powstaniu Styczniowym, którego 160. rocznicę obchodzimy w 2023. Ekspozycja przygotowana w Muzeum Pana Tadeusza (Oddziale Zakładu Narodowego im. Ossolińskich) składa się z dwóch części: pierwsza opowiada o udziale kobiet polskich w Powstaniu Styczniowym, druga odnosi się do czasów nam bliższych – rewolucyjnych zrywów kobiet okresu „Solidarności” w Polsce. Wystawa przypomina o znaczącym zaangażowaniu Polek – tytułowych patriotek, które masowo i z zapałem walczyły o wolność.
Zachęcamy do zapoznania się z programem wydarzeń towarzyszących ekspozycji.
Program wydarzeń
wrzesień 2023
Wernisaż wystawy „Czarna sukienka. Patriotki w walce o wolność”
- 15 września 2023 (piątek), godz. 17.00
- wstęp wolny
W czasie wernisażu wystawy będzie można porozmawiać oraz sfotografować się z członkiniami Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej i Kostiumingu „Krynolina”, które przebiorą się w zrekonstruowane stroje z epoki z okresu „żałoby narodowej”. „Krynolina” – działa od 2014 roku, skupiając pasjonatów ubioru historycznego z całej Polski. Jej członkowie regularnie biorą udział w licznych wydarzeniach rekonstruktorskich, kostiumowych, edukacyjnych oraz kulturalnych. Współpracują z instytucjami muzealnymi i miejskimi oraz grupami odtwórstwa historycznego na terenie całego kraju. Grupa została zarejestrowana na początku 2016 roku jako Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej i Kostiumingu „Krynolina”. Celem działalności tej organizacji jest popularyzacja wiedzy na temat dawnego życia, ubiorów, rzemiosła oraz obyczajów.
Oprowadzanie po wystawie
- 16 września 2023 (sobota), godz. 14.00
- wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona, wejściówki do odbioru w kasach muzeum
W czasie oprowadzania opowiemy o udziale kobiet w walkach przygotowujących do wybuchu Powstania Styczniowego, a także ich poświęceniu w trakcie trwającego zrywu. Dzięki drugiej części ekspozycji poznamy losy opozycjonistek „Solidarności”, które były spadkobierczyniami uczestniczek Powstania Styczniowego i wiele się od nich nauczyły. Pomimo różnicy epok dzielącej wydarzenia lat 1863 i 1981 postawy kobiet w walce o suwerenność kraju pozostały niezmienne.
Na wystawie będzie można przyjrzeć się nie tylko czarnej biżuterii (pierścienie, naszyjniki, bransolety, broszki), ale i elementom stroju żałobnego, biżuterii patriotycznej z przełomu XIX i XX wieku, modlitewnikom, drukom ulotnym, rękopisom, fotografiom, drzeworytom, akwarelom. Zaprezentujemy również dokumenty filmowe z udziałem więźniarek politycznych z okresu „Solidarności”, unikalne zdjęcia z demonstracji, odzież i biżuterię patriotyczną oraz piosenki w wykonaniu internowanych „gołdapianek”.
Prowadzące
Małgorzata Orzeł – współkuratorka wystawy, filolog polski. W Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich pracuje od 1982 roku, a od 2015 roku jest kustoszem rękopisu „Pana Tadeusza” w Muzeum Pana Tadeusza. Jako kuratorka przygotowała wiele wystaw prezentowanych we Wrocławiu, Krakowie, Lwowie, Wiedniu czy Londynie. Publikuje w licznych czasopismach, a także jest autorką wielu katalogów wystaw i opracowań. Odznaczona brązowym medalem „Gloria Artis”.
dr Joanna Hytrek-Hryciuk – historyczka, śląskoznawczyni, autorka licznych publikacji na temat historii regionu i historii Polski w XX wieku. Laureatka nagrody Fundacji im. Tomasza Strzembosza. W 2020 roku wyróżniona tytułem 30. Kreatywnych Wrocławia. Odpowiada za lekcje muzealne związane z historią najnowszą.
„Piątki”, „Entuzjastki”, „Kumy” „Klaudynki”, „Komitety niewiast” – Polki w Powstaniu Styczniowym
- 17 września 2023 (niedziela), godz. 12.00
- wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona, wejściówki do odbioru w kasach muzeum
- spotkanie w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa
- prowadząca: Małgorzata Orzeł
Od końca lat czterdziestych XIX w. trwały przygotowania polskiego społeczeństwa do kolejnej irredenty. Do działań organizujących polskie społeczeństwo w trzech zaborach do powstania masowo włączyły się polskie kobiety z różnych stanów: mieszczki, ziemianki, arystokratki, stanowiąc jednocześnie szeroko pojęte zaplecze przyszłej walki zbrojnej. Działania Polek odbywały się na wielu polach: upowszechnienia oświaty zwłaszcza, wśród włościan, uświadomienia narodowego, kultywowania tradycji, religii, historii i języka; bezpośredniego uczestnictwa w przygotowaniach i samym powstaniu – jako kurierki, łączniczki, organizatorki przerzutów ludzi i broni, sanitariuszki, aprowizatorki. Polskie kobiety organizowały poprzedzające Powstanie Styczniowe manifestacje w trzech zaborach. Jako protest polityczny za represje caratu, w związku z ogłoszoną żałobą narodową (po krwawym stłumieniu manifestacji warszawskich) Polki nosiły ostentacyjnie czarne suknie i czarną, dużą, rzucającą się w oczy biżuterię żałobną wykonaną z tanich materiałów – łańcuchy, bransolety w formie kajdan, brosze z symbolami patriotycznymi. Organizacje kobiece powstawały samorzutnie, łączyła je jednak wspólnota celu – odzyskanie niepodległości.
„Odnowa przeszłości” – warsztaty artystyczne dla dorosłych
- 14 października 2023 (sobota), godz. 16.00
- warsztaty artystyczne dla młodzieży od 16. roku życia i osób dorosłych
- wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona, obowiązują zapisy poprzez formularz zgłoszeniowy
W przeszłości proces retuszowania zdjęć był znacznie bardziej złożony i czasochłonny niż obecnie. Dzisiaj, dzięki zaawansowanym narzędziom dostępnym w programach graficznych, stał się znacznie bardziej efektywny. Zanim era cyfrowego retuszu nadeszła, fotografię poprawiano za pomocą ręcznych technik i narzędzi. Proces ten był pracochłonny i wymagał wyjątkowej cierpliwości, precyzji i nierzadko umiejętności artystycznych. Każda poprawka musiała być dokładnie przemyślana i wykonana, aby zachować autentyczność portretowanej osoby. Retuszerka musiała dbać o to, aby nadmiernie nie poprawiać zdjęcia, co mogłoby sprawić, że osoba na fotografii wyglądałaby nienaturalnie. Czy marzysz o podróży w czasie i odkryciu tajemnic dawnych technik fotograficznych? Jeśli tak, to nasze warsztaty retuszu zdjęć dawnymi technikami są stworzone właśnie dla Ciebie!
Prowadząca
Kinga Łaska – koordynatorka Sekcji Edukacji Muzeum Pana Tadeusza. Artystka plastyk i edukatorka muzealna. Odpowiada za wszelkie zajęcia inspirujące do twórczego działania, w tym sobotnie warsztaty rodzinne przybliżające tajniki różnych technik artystycznych oraz warsztaty fotograficzne dla dorosłych. To z jej inicjatywy w ofercie pojawiły się artystyczne warsztaty dla szkół i przedszkoli.
Szczegółowy program wydarzeń na kolejne miesiące wkrótce.
