Stwarzanie świata słowem. O „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza

Stwarzanie świata słowem. O Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza | Wykład Krzysztofa Rutkowskiego

  • niedziela, 22 października 2017, godz. 16.00
    wstęp wolny

W ramach wystawy Inne strony rękopisu „Pana Tadeusza” od 29 września do 5 listopada 2017 po raz pierwszy w Muzeum Pana Tadeusza prezentowane są wszystkie zachowane karty brudnopisu i czystopisu poematu Adama Mickiewicza. Z tej okazji zapraszamy na wyjątkowy wykład historyka literatury Krzysztofa Rutkowskiego, który przybliży kulisy powstawania poematu.

Mickiewicz zmieniał i poprawiał. Pan Tadeusz powstawał do ostatniej chwili pomiędzy stołem w ponurawym numerze hotelowym przy Sekwańskiej i kasztami w drukarni Pinarda przy Nabrzeżu Wolterowym. Wiadomo, że Bohdan Jański robił korekty. Czy tylko śledził literówki, czyli z – francuska – „muszelki”? Podobno Jański się wtrącał, to znaczy wtrącał wstawki w tekst powstającego poematu, epopei in statu nascendi na paryskim bruku, do-słownie na paryskim bruku, w szóstej dzielnicy Paryża (…). Ostateczny kształt Pana Tadeusza powstawał w ruchu, w biegu, falując na wietrze, do ostatniej chwili, do ostatniego tchu…

Od ukończenia Pana Tadeusza w 1834 roku w Paryżu dzieli nas niemal dwieście lat, mimo to proces twórczy Mickiewicza dalej pozostawia szerokie pole do interpretacji dla literaturoznawców. Podczas wykładu 22 października w Muzeum Pana Tadeusza historyk literatury Krzysztof Rutkowski przybliży współczesnym odbiorcom kulisy powstawania dzieła do dziś uznawanego za jedno z najważniejszych dla polskiej kultury.

Krzysztof Rutkowski – ur. w roku 1953 w Warszawie. Ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim i na tej uczelni uzyskał doktora. W 1996 otrzymał w Instytucie Badań Literackich PAN w Warszawie tytuł naukowy doktora habilitowanego. W roku 1984 wyjechał do Paryża i rozpoczął z współpracę z „Kulturą” i Instytutem Literackim kierowanym przez Jerzego Giedroycia, z „Zeszytami Literackimi” oraz z emigracyjną „Solidarnością”. Założyciel i redaktor „Kontaktu Literackiego i Artystycznego” (dodatku do paryskiego miesięcznika „Kontakt”). Redaktor pierwszego telewizyjnego magazynu francusko-polskiego „Paris-Varsovie” (1990). Pracował w radiu Wolna Europa oraz w Radiu France Internationale (RFI). Wykładał w Instytucie Katolickim w Paryżu, w CNRS, w Uniwersytecie Paris VIII, w Centre Pompidou. Współpracował z paryskim Centre du Dialogue Ojców Pallotynów. Występował z wykładami w Uniwersytetach w Lille, w Tuluzie oraz m.in., w Bonn, Berlinie, Bremie, Frankfurcie, Zurychu. W Paryżu współpracował stale z Société Historique i Littéraire Polonaise. Po 30 latach pracy w Paryżu powrócił do Warszawy, by pracować ze studentami. Od grudnia 2005 współpracuje z IBI UW, od roku 2010 jest profesorem na Wydziale „Artes Liberales”. Dyplom profesora belwederskiego uzyskał w roku 2015.
Autor licznych książek, m.in. „Ani było, ani jest. Szkice literackie” (1984), „Braterstwo albo śmierć. Zabijanie Mickiewicza w Kole Sprawy Bożej” (1988), za którą otrzymał Nagrodę Literacką Fundacji Kościelskich 1989 oraz „Stos dla Adama albo kacerze i kapłani. Studium w czternastu odsłonach o sporze zmartwychwstańcow z towiańczykami” (1994), „Paryskie pasaże. Opowieść o tajemnych przejściach”, (1995), „Raptularz końca wieku” (1997), „Xiężniczka. Miejsce Xawery Deybel w rodzinie Mickiewiczów” (1998), „Zakochany Stendhal. Dziennik wyprawy po imię” (2005), „Wokulski w Paryżu” (2010), „Dar Anioła” (2012), „Artes Liberales. O nauczycielach i uczniu” (2014), „Warszawskie pasaże” (2017). Ponadto autor licznych opracowań, m.in. archiwum Aleksandra Wata. Wraz z Henrykiem Berezą i Ziemowitem Fedeckim współautor pięciotomowego wydania „Pism wierszem i prozą” Edwarda Stachury. Ponadto tłumacz licznych książek, m.in. Daniela Beauvois, Dominique’a Bauby i Pascala Quignarda.

Więcej informacji o wystawie: Inne strony rękopisu „Pana Tadeusza”.


Projekt jest dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.