Cykl Tłumacz w muzeum: Różewicz
Czy Ameryka odkryła Różewicza?
– spotkanie z Joanną Trzeciak Huss
- 29 czerwca 2024 (sobota),
godz. 16.00
- wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona, wejściówki do odbioru w kasach muzeum
- kino Popiół i Diament
(wejście przez kawiarnię)
Podczas pierwszego spotkania w nowym cyklu „Tłumacz w muzeum: Różewicz” porozmawiamy z Joanną Trzeciak Huss o tym, jak czyta się polską nowoczesną poezję w Stanach dzisiaj, z perspektywy krytyki literackiej zanurzonej w świat transferów kulturowych i debaty o globalizacji.
Joanna Trzeciak Huss, tłumaczka i akademiczka, już od wielu lat towarzyszy w Stanach Zjednoczonych swoim piórem najważniejszym polskim poetom. W jej przekładzie amerykańscy czytelnicy mogli zapoznać się między innymi z wierszami Wisławy Szymborskiej, Zuzanny Ginczanki, ale także bohatera naszego spotkania – Tadeusza Różewicza. „Sobbing Superpower” (2011) stanowi bogaty przegląd twórczości wrocławskiego poety, rozpoczynający się od jego pierwszych „poezji po Auschwitz” („Ocalonego” i „Czerwonej rękawiczki”), a zakończony dialogiem wierszy ojca i syna, Jana Różewicza, ówcześnie niemającym jeszcze polskiej, książkowej odsłony.
Gościni
Joanna Trzeciak Huss – tłumaczka, literaturoznawczyni, profesor zwyczajny uniwersytetu Kent State w USA. Jej badania dotyczą teorii przekładu oraz zagadnień z pogranicza literatury i filozofii. Swoje przekłady literackie i szkice badawcze drukowała na łamach czasopism (m.in. w „The Polish Review”, „The Hopkins Review”, „Pleiades”, „The New York Times”, „The New Yorker”, „Times Literary Supplement”, „Harpers”, „The Atlantic”, „Beloit Poetry Journal”, „Paris Review”, „Czas Kultury”, „Zvezda”, „Boston Review”, „nonsite” i „New Ohio Review”. Autorka wyborów przekładów polskiej poezji m.in. „Miracle Fair: Selected Poems of Wisława Szymborska” oraz „Sobbing Superpower: Selected Poems of Tadeusz Różewicz”. „Awakening: Collected poems and Translations of Zuzanna Ginczanka” ukaże się w tym roku. Jest laureatką stypendiów Fulbrighta, IREX i NEH oraz Nagrody Found in Translation. Mieszka w Cleveland.
Transmisja spotkania
Prowadząca
Joanna Orska (prof. dr hab.) – pracuje na Uniwersytecie Wrocławskim w Instytucie Filologii Polskiej (Zakład Historii Literatury Polskiej po 1918 r.). Jako literaturoznawczyni zajmuje się nowoczesną i współczesną literaturą, zwłaszcza problemami awangardy i neoawangardy w odniesieniu do zjawisk w kulturze XX i XXI wieku. Specjalizuje się także w zagadnieniach związanych z krytyką literacką i z nowymi metodologiami badań literackich. Jest kierowniczką Pracowni Współczesnych Form Krytycznych. Autorka książek „Przełom awangardowy w dwudziestowiecznym modernizmie w Polsce” (2004), „Liryczne narracje. Nowe tendencje w poezji polskiej 1989-2006” (2006), „Republika poetów. Poetyckość i polityczność w krytycznej praktyce” (2013) oraz „Performatywy. Składnia/retoryka, gatunki i programy poetyckiego konstruktywizmu” (2019).
Więcej o cyklu
W ramach cyklu „Tłumacz w muzeum: Różewicz” zapraszamy na spotkania poświęcone tłumaczom i przekładom twórczości Tadeusza Różewicza na języki obce.
„Tłumacz w muzeum” to cykl wydarzeń organizowany przez Muzeum Pana Tadeusza, prowadzony przez Gabinet Literacki im. Tadeusza Różewicza. W roku 2024, by uczcić dziesiątą rocznicę śmierci poety, będzie poświęcony tłumaczom i przekładom twórczości (dramaturgicznej, poetyckiej, prozatorskiej, filmowej) Tadeusza Różewicza na języki obce (niemiecki, angielski, szwedzki, włoski, chiński, perski). Bohaterami spotkań będą wybitni tłumacze z całego świata, przez niektórych nazywani „drugimi autorami”, przez innych często niedoceniani i uważani za niewidzialnych. Organizowany we współpracy ze Stowarzyszeniem Tłumaczy Literatury projekt, wspierany przez spadkobierców poety, zaprezentuje nie tylko współczesne przekłady Różewicza, ale też warsztat translatorski i elementy krytyki przekładu. Rozmowy z gośćmi poprowadzą wybitni polscy tłumacze oraz krytycy literaccy.
Zaplanowaliśmy cztery dostępne bezpłatnie spotkania, jedno w miesiącu między czerwcem a listopadem, oraz spotkanie warsztatowe z wybranego języka. Spotkania odbędą się w kinie Popiół i Diament w Muzeum Pana Tadeusza. Podczas spotkań podejmować będziemy między innymi następujące tematy: jakie umiejętności i cechy powinien mieć tłumacz literatury pięknej – a konkretnie – tłumacz twórczości Tadeusza Różewicza? Jak uczyć się przekładu? Jak rozwijać swój warsztat? Jakie kompetencje są niezbędne, by tłumaczyć polskich pisarzy współczesnych? Co należy, a co nie należy do zadań tłumacza?
Cykl „Tłumacz w muzeum” realizowany jest w Muzeum Pana Tadeusza od 2018 roku. Tematyka spotkań koncentruje się nie tylko na tekście tłumaczonym czy na jego skuteczności (lub jej braku), ale też na samym procesie tłumaczenia i związanej z nim profesji. We wcześniejszych latach odbyły się spotkania z Billem Johnstonem i Francescą Fornari (badającą przekłady m.in. poezji Zbigniewa Herberta na język włoski). Dzięki współpracy z Europejskim Centrum Edukacji Międzykulturowej słuchaliśmy fragmentów nowego (jednego z dwóch istniejących) tłumaczenia „Pana Tadeusza” na język esperanto. Gościliśmy również Jerzego Jarniewicza, autora publikacji „Tłumacz między innymi” (Wydawnictwo Ossolineum 2018). W muzealnej księgarni znajduje się prawdopodobnie największy w Polsce wybór obcojęzycznych przekładów epopei, a także poezja Różewicza, Szymborskiej czy Miłosza w tłumaczeniach na francuski czy angielski.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
