Cykl Tłumacz w muzeum: Różewicz
Deseczka ma tytuł Wolna Ukraina
- 14 września 2024 (sobota), godz. 16.00
- wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona, wejściówki do odbioru w kasach muzeum
- kino Popiół i Diament
(wejście przez kawiarnię)
Larysa Andrijewska dała się poznać jako autorka przekładów między innymi Tadeusza Różewicza, Witolda Gombrowicza, Zbigniewa Herberta, Marii Konopnickiej, Stanisława Lema, Kornela Makuszyńskiego, Sławomira Mrożka, Bolesława Prusa, Witkacego, ale też Doroty Masłowskiej czy Mikołaja Łozińskiego.
Podczas kolejnego spotkania z cyklu porozmawiamy o wyzwaniach związanych z tłumaczeniem ważnych polskich nazwisk, a także o teatrze, ponieważ zaproszona twórczyni przekracza granice literatury i działa na polu szeroko pojętej kultury. Czy tłumaczka bywa też aktorką na scenie, reżyserką sztuki, a może inspicjentką? Wyruszymy na poszukiwania wątków żydowskich w literaturze polskiej, zajrzymy do rodzinnego Lwowa naszej gościni oraz zanurzymy się w kulturę pogranicza. Przybliżymy też, jak wygląda profesja tłumaczki, gdy zdejmie się różowe okulary. I zapytamy, czy życie ukraińskiej tłumaczki Różewicza bywa usłane różami. Tytułem spotkania jest wyimek z „Wiersza doktora honoris causa wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych” z tomu „Margines, ale”.
Transmisja
Gościni
Larysa Andrijewska – ukraińska tłumaczka, redaktorka, kuratorka serii wydawniczych i autorka kilku antologii. Zajmuje się zarządzaniem projektami i tłumaczeniami artystycznymi, bada polski teatr absurdu i najnowszy dramat, wątki żydowskie w literaturze polskiej oraz kulturę pogranicza. Należy do Narodowego Związku Twórców Teatralnych Ukrainy oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Tłumaczy. Ma w dorobku dzieła Witolda Gombrowicza, Zbigniewa Herberta, Marii Konopnickiej, Stanisława Lema, Kornela Makuszyńskiego, Sławomira Mrożka, Bolesława Prusa, Tadeusza Różewicza, Witkacego. Była stypendystką i rezydentką programów Ministra Kultury RP Gaude Polonia, Kolegium Tłumaczy Instytutu Książki, Ventspilshaus (Łotwa), Centrum Edukacji Europejskiej (Węgry), Polskiego Instytutu Literatury, Centralnego Domu Kultury (Warszawa), rezydencji literackiej w Puszczy Białowieskiej, Bałtyckiego Domu Pisarzy i Tłumaczy (Szwecja), Faberlull (Katalonia), Looren Residence (Szwajcaria), Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego. Obecnie kończy pracę nad dużym wyborem dramatów Sławomira Mrożka (dziewięć kluczowych sztuk), tłumaczy powieść Mikołaja Łozińskiego, a także bada twórczość Józefa Albina Herbaczewskiego, prawie zapomnianego autora z pogranicza polsko-litewskiego.
Prowadząca
Monika Skowron – tłumaczka, ghostwriterka, konferansjerka. Przetłumaczyła blisko sto książek, napisała kilka, zredagowała wiele. Kiedyś pracowała w redakcji Znaku, dziś jest literatką we własnym warsztacie pod szyldem Słowo klucz. Należy do Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury. Podróżuje, zawsze z książką w plecaku. Lubi rozmawiać. Mieszka w Krakowie.
Więcej o cyklu
W ramach cyklu „Tłumacz w muzeum: Różewicz” zapraszamy na spotkania poświęcone tłumaczom i przekładom twórczości Tadeusza Różewicza na języki obce.
„Tłumacz w muzeum” to cykl wydarzeń organizowany przez Muzeum Pana Tadeusza, prowadzony przez Gabinet Literacki im. Tadeusza Różewicza. W roku 2024, by uczcić dziesiątą rocznicę śmierci poety, będzie poświęcony tłumaczom i przekładom twórczości (dramaturgicznej, poetyckiej, prozatorskiej, filmowej) Tadeusza Różewicza na języki obce (niemiecki, angielski, szwedzki, włoski, chiński, perski). Bohaterami spotkań będą wybitni tłumacze z całego świata, przez niektórych nazywani „drugimi autorami”, przez innych często niedoceniani i uważani za niewidzialnych. Organizowany we współpracy ze Stowarzyszeniem Tłumaczy Literatury projekt, wspierany przez spadkobierców poety, zaprezentuje nie tylko współczesne przekłady Różewicza, ale też warsztat translatorski i elementy krytyki przekładu. Rozmowy z gośćmi poprowadzą wybitni polscy tłumacze oraz krytycy literaccy.
Zaplanowaliśmy cztery dostępne bezpłatnie spotkania, jedno w miesiącu między czerwcem a listopadem, oraz spotkanie warsztatowe z wybranego języka. Spotkania odbędą się w kinie Popiół i Diament w Muzeum Pana Tadeusza. Podczas spotkań podejmować będziemy między innymi następujące tematy: jakie umiejętności i cechy powinien mieć tłumacz literatury pięknej – a konkretnie – tłumacz twórczości Tadeusza Różewicza? Jak uczyć się przekładu? Jak rozwijać swój warsztat? Jakie kompetencje są niezbędne, by tłumaczyć polskich pisarzy współczesnych? Co należy, a co nie należy do zadań tłumacza?
Cykl „Tłumacz w muzeum” realizowany jest w Muzeum Pana Tadeusza od 2018 roku. Tematyka spotkań koncentruje się nie tylko na tekście tłumaczonym czy na jego skuteczności (lub jej braku), ale też na samym procesie tłumaczenia i związanej z nim profesji. We wcześniejszych latach odbyły się spotkania z Billem Johnstonem i Francescą Fornari (badającą przekłady m.in. poezji Zbigniewa Herberta na język włoski). Dzięki współpracy z Europejskim Centrum Edukacji Międzykulturowej słuchaliśmy fragmentów nowego (jednego z dwóch istniejących) tłumaczenia „Pana Tadeusza” na język esperanto. Gościliśmy również Jerzego Jarniewicza, autora publikacji „Tłumacz między innymi” (Wydawnictwo Ossolineum 2018). W muzealnej księgarni znajduje się prawdopodobnie największy w Polsce wybór obcojęzycznych przekładów epopei, a także poezja Różewicza, Szymborskiej czy Miłosza w tłumaczeniach na francuski czy angielski.
Zobacz również
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.