wykłady z cyklu Współcześni romantycy
w ramach IV Festiwalu Tradycji Literackich

Władza języka

  • wybrane czwartki, godz. 18.00

O cyklu

Cykl czterech wykładów poświęcimy językowi z psychologicznego punktu widzenia. Profesor Dariusz Doliński opowie o tym, jak za pomocą języka można wpływać na zachowania innych ludzi. Materiału do badań psychologów społecznych dostarczają sfery polityki i reklamy. Promuje się także czytelnictwo. Skutek: więcej z nas deklaruje, że czyta książki, niż faktycznie to robi. Po co czytać? Na to pytanie z perspektywy psychologii odpowie podczas październikowego wykładu profesor Tomasz Grzyb. A może obecnie wystarczy komunikować się za pomocą obrazów? Zagadnieniu języka wizualnego poświęci listopadowe wystąpienie doktor Małgorzata Jabłońska z Katedry Grafiki Uniwersytetu SWPS. Jednak nawet jeśli to prawda, że obrazowe narracje zastępują literaturę, wciąż układamy historie we własnych głowach. O autonarracjach z perspektywy psychoterapeuty opowie podczas grudniowego wykładu doktor Natalia Liszewska.

Wykłady organizujemy w ramach IV Festiwalu Tradycji Literackich, którego patronami są Adam Mickiewicz i Witold Gombrowicz. Mickiewicz ustami Konrada z Dziadów wołał o rząd dusz. Domagał się władzy nad ludźmi, ponieważ tak genialnie posługiwał się słowami. Gombrowicz również czuł znaczenie swojego talentu, mówił o sobie: „Ja, geniusz!”.

Podczas wykładów zastanowimy się, na czym polega współcześnie władza tych, którzy wiedzą, jak działa język i jak go używać.

Program


14 grudnia 2020 (poniedziałek)
godz. 18.00
Brak słów! O narracji obrazem

W różnych dziedzinach wiele mówi się o przydatności storytellingu, czyli opowiadania historii. Podczas wykładu dowiemy się, czy opowieść można budować wyłącznie za pomocą obrazów i na czym polega narracja wizualna w przestrzeni sztuki.  Porównamy użyteczność tekstów i obrazów. Skupimy się nie tylko na psychologii i literaturze, ale także na komiksie.


Prowadzenie

Małgorzata Jabłońska – doktor sztuki, pracuje w Katedrze Grafiki Uniwersytetu SWPS. Artystka wizualna, projektantka. Interesuje się neuronauką, percepcją wzrokową, poszukuje wspólnych płaszczyzn pomiędzy sztuką a dizajnem. Zajmuje się narracją wizualną, jest autorką lapidarnych grafik cyfrowych i komiksów. Uczestniczka wielu wystaw indywidualnych i zbiorowych w kraju i poza nim. Projektuje najczęściej dla sektora kultury. Współpracuje z Katedrą Sztuk Pięknych i Projektowych Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach, autorka warsztatów.


10 grudnia 2020 (czwartek)
godz. 18.00
Jak treść myśli wpływa na nasz dobrostan? Autonarracje z perspektywy psychoterapeutycznej

Podczas wykładu przyjrzymy się treści przekonań na temat własnej osoby. Skąd się biorą, jaka jest ich funkcja? Jak przekonania te pomagają nam radzić sobie z problemami? Jak zmieniać te, które utrudniają funkcjonowanie? Każdy z nas ma w głowie głosy mówiące różnymi językami. Możemy wyróżnić język współczucia, a także mowę krytyka i obrońcy. Czym jest autonarracja? Jakie znaczenie ma dla niej kontekst? W czasie spotkania porozmawiamy również o tworzeniu opowieści o sobie jako metodzie samorozwoju.


Prowadzenie

Natalia Liszewska – doktor psychologii, certyfikowany psychoterapeuta. Prowadzi badania naukowe z zakresu interwencji kryzysowej oraz III fali psychoterapii poznawczo-behawioralnej (ctb). Założycielka Instytutu Terapii Poznawczo-Behawioralnej, w ramach którego wspiera osoby doświadczające kryzysu psychologicznego. Prowadzi psychoterapię osób w doświadczających zespołu stresu pourazowego, zaburzeń lękowych oraz trudności związanych z niską samooceną i radzeniem sobie ze stresem. Poza praktyką terapeutyczną pracuje jako adiunkt na Uniwersytecie SWPS, gdzie prowadzi zajęcia z zakresu interwencji kryzysowej oraz jest kierownikiem studiów podyplomowych Kryzys i Interwencja Kryzysowa.


8 października 2020 (czwartek)
godz. 18.00
Dlaczego Kacperek nie chce czytać? O psychologicznych aspektach czytania książek u dzieci i młodzieży

Jak mawiał klasyk: „wiele jest rzeczy na świecie, o których nie śniło się filozofom, a większość z nich jest w Polsce”. Rzeczywiście – z perspektywy nauk społecznych Polska jest krajem pod wieloma względami zaskakującym. Jedną z tych kwestii jest stosunek do czytelnictwa. Zdecydowana większość Polaków deklaruje, że lubi czytać książki. Zgadza się z tym, że dzieci powinny jak najczęściej zajmować się lekturą, uznaje, że książki stanowią ważny element wychowania. Wszystko to nie przeszkadza im jednak postępować dokładnie odwrotnie (przynajmniej jedną książkę w roku czyta mniej niż 30% Polaków, przy czym są to dane wyłącznie deklaratywne). Co wynika z takiego rozdarcia? Jakie korzyści w istocie daje czytanie? Czy są jakieś sposoby, by Kacperek czy Julka odłożyli tablety i komórki, a potem sięgnęli po książkę? O tych (i kilku innych) kwestiach porozmawiamy w trakcie wykładu.


Prowadzenie

Tomasz Grzyb – psycholog. Zajmuje się psychologią wpływu społecznego. Interesuje się także metodologią badań psychologicznych, marketingiem i nowymi technologiami. Pracę naukową łączy z praktyką marketingową. Prowadzi szkolenia w dziedzinie psychologii społecznej, manipulacji i perswazji. Od 2013 roku kształci oficerów NATO i krajów stowarzyszonych w zakresie technik wpływu społecznego. Autor publikacji na temat psychologii wpływu społecznego i mechanizmów ludzkich zachowań w sytuacjach kryzysowych, w tym książki „Psychologiczne aspekty sytuacji kryzysowych” (2011). Redaktor wielu artykułów naukowych i popularnonaukowych, m.in. w „Journal of Applied Psychology” oraz „Marketing i Rynek”. W 2014 roku otrzymał Certificate of Appreciation od Dowództwa Operacji Specjalnych NATO w Afganistanie. Na Uniwersytecie SWPS prowadzi zajęcia z metodologii badań psychologicznych i statystyki z wykorzystaniem komputerów oraz eksperymentalnych metod badań percepcji.


3 września 2020 (czwartek)
godz. 18.00
Jak wpływać na ludzi za pomocą mowy? Rola języka w reklamie i perswazji

Wywieranie wpływu na innych ludzi może dokonywać się poprzez najróżniejsze gesty, mimikę czy pantomimikę. Najczęściej jednak wykorzystujemy do tego słowa, prosząc innych o pewne rzeczy, rozkazując im, czy skłaniając do zmiany przekonań lub poglądów. Psychologowie społeczni badają, jak pewne subtelne różnice w sformułowaniu komunikatu wpływają na postawy, emocje i zachowania ludzi, do których taki przekaz werbalny jest kierowany. Wykład podejmie kwestię roli języka w procesach perswazyjnych. Szczególną uwagę zwrócimy na język reklamy (zarówno komercyjnej, jak i społecznej czy politycznej).


Prowadzenie

Dariusz Doliński – jeden z najbardziej cenionych psychologów społecznych w Polsce. Zajmuje się psychologią zachowań społecznych, psychologią emocji i motywacji. Analizuje techniki wpływu społecznego, mechanizmy ulegania wobec zewnętrznego nacisku i manipulacji społecznej. Interesuje się psychologicznymi aspektami marketingu i reklamy. Jest autorem licznych projektów naukowych, badań eksperymentalnych i teorii z zakresu psychologii społecznej, szczególnie zachowań konsumenckich oraz weryfikacji technik używanych przez ludzi do tego, aby efektywnie wpływać na innych. Redaktor naczelny „Polish Psychological Bulletin”. Publikuje w prestiżowych czasopismach takich jak „Journal of Personality and Social Psychology”, „Personality and Social Psychology Bulletin”, „Journal of Experimental Social Psychology” oraz „European Journal of Social Psychology”. Autor i współautor około dwustu publikacji, m.in. „Psychologia wpływu społecznego” (2000), „Psychologiczne mechanizmy reklamy” (2003), „Ukryte sensy zachowania: rozmowy o wywieraniu wpływu i reklamie” (2006), „Manipulacja” (2009) oraz „Techniques of social influence: The psychology of gaining compliance” (2016). Jest członkiem-korespondentem Polskiej Akademii Nauk, członkiem Komitetu Psychologii PAN oraz prezesem Polskiego Stowarzyszenia Psychologii Społecznej. Na Uniwersytecie SWPS prowadzi zajęcia z zakresu psychologii społecznej i psychologii reklamy.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Partnerzy


Patroni medialni