Lekcje muzealne online

1. „Kto ty jesteś? Polak mały”. O niepodległości dla najmłodszych*

* Lekcja dostępna jedynie w październiku, listopadzie i maju 

Polska to nasz kraj, nasz dom. Na tym spotkaniu uczestnicy będą mogli lepiej poznać swoją ojczyznę. Dowiedzą się, jak wygląda flaga Polski, jej godło oraz jak brzmi nasz hymn narodowy. Poznają też legendy związane z powstaniem Polski.

Podczas zajęć dzieci:

• dowiedzą się, jakie są polskie symbole narodowe;
• posłuchają legend i opowieści związanych z historią Polski;
• stworzą własną pracę nawiązującą do poznanych symboli narodowych.

podstawa programowa: 
Dziecko wymienia nazwę swojego kraju i jego stolicy, rozpoznaje symbole narodowe (godło, flaga, hymn), nazywa wybrane symbole związane z regionami Polski ukryte w podaniach, przysłowiach, legendach, bajkach, np. o smoku wawelskim, orientuje się, że Polska jest jednym z krajów Unii Europejskiej.

2. Moja kolekcja – kilka słów o muzeum

Muzeum to wyjątkowe miejsce pełne cennych przedmiotów i opowieści z przeszłości. Co sprawia, że właśnie te przedmioty uznajemy za cenne? Czym są eksponat i kolekcja? Po co są  muzea? Na tych zajęciach dzieci odpowiedzą na te pytania dzięki kolekcjom zgromadzonym w naszym muzeum.

Podczas zajęć dzieci:

• dowiedzą się, czym jest muzeum; 
• dowiedzą się, czym są eksponat muzealny i kolekcja muzealna;
• dowiedzą się, jak stworzyć własną kolekcję.

podstawa programowa:
Uczeń podejmuje samodzielną aktywność poznawczą, np. oglądanie książek, zagospodarowywanie przestrzeni własnymi pomysłami konstrukcyjnymi, korzystanie z nowoczesnej technologii itd.

1. Polskie obyczaje i tradycje w „Panu Tadeuszu”

W rozwoju społecznym bardzo ważne jest kształtowanie postawy poszanowania zwyczajów i tradycji własnego narodu. W Panu Tadeuszu z wielką dokładnością zostały opisane dawne  obyczaje. W trakcie zajęć będziemy podziwiać szlacheckie stroje i gościnność, porozmawiamy o tym, jak uczono młodych grzeczności, przyjrzymy się polowaniom i grzybobraniu. Nie zabraknie też czasu na twórczą zabawę.

Podczas zajęć uczniowie:

• dowiedzą się, jak ubierali się polski szlachcic i szlachcianka;
• zapoznają się z zasadami gościnności i dobrego wychowania obowiązującymi w dawnej Polsce;
• poznają najważniejsze zwyczaje związane z polowaniem, np. granie na rogu;
• dowiedzą się, jaką rangę miało grzybobranie;
• rozwiążą ciekawe zagadki.

podstawa programowa:
Uczeń wyjaśnia znaczenie wybranych zwyczajów i tradycji polskich, osiąga umiejętność rozumienia kultury materialnej i duchowej oraz pojęć i symboli z nimi związanych, takich jak: naród czy ojczyzna.

2. Soplicowo i jego zwierzyniec

Co to jest matecznik? Do czego służył róg bawoli? Czym jest obrok? Zajęcia rozbudzają ciekawość poznawczą uczniów poprzez wprowadzenie w bogaty i barwny świat zwierząt przedstawiony w „Panu Tadeuszu”. Przyjrzymy się zwierzętom mieszkającym w Soplicowie oraz wytropimy dziką zwierzynę skrywającą się w pobliskiej, pełnej tajemnic puszczy. Podczas zabawy  z zagadkami poczujemy klimat Soplicowa. 

Podczas zajęć uczniowie:

• poznają zwierzęta domowe;
• poznają zwierzęta dzikie i łowne;
• dowiedzą się o staropolskich zwyczajach związanych z polowaniem;
• rozwiążą ciekawe zagadki.

podstawa programowa:
Uczeń rozpoznaje popularne gatunki zwierząt, w tym zwierząt hodowlanych, a także gatunki objęte ochroną; uczy się umiejętności obserwacji zjawisk przyrodniczych.

3. Z wizytą w Soplicowie

Czy wiecie, jakie rośliny mogły rosnąć w przydomowym ogródku Zosi? Kto „zasiadał” w orkiestrze w czasie wieczornego koncertu? Przenieśmy się do Soplicowa, aby poznać okolicę dworu szlacheckiego, w którym rozgrywała się akcja „Pana Tadeusza”. W czasie naszej wycieczki przyjrzymy się planom sporządzonym na podstawie opisu okolicy i zobaczymy, jak różni artyści wyobrażali sobie soplicowski krajobraz.

Podczas zajęć uczniowie:

• zobaczą plan Soplicowa z kolekcji Ossolineum;
• poznają rośliny i zwierzęta występujące w Panu Tadeuszu;
• wyobrażą sobie dźwięki łąk, pól i puszczy;
• rozwiążą ciekawe zagadki.

podstawa programowa: 
Uczeń czyta proste plany, wskazuje kierunki główne na mapie; rozpoznaje w swoim otoczeniu popularne gatunki roślin i zwierząt, w tym zwierząt hodowlanych, a także gatunki objęte ochroną.

1. W soplicowskim dworze – świat kultury szlacheckiej utrwalony w „Panu Tadeuszu”

Soplicowski dwór znajduje się z dala od wielkich miast, otoczony jest polami i lasami, z dobrodziejstw których korzystają zarówno mieszkańcy, jak i ich goście. Adam Mickiewicz uwiecznił w „Panu Tadeuszu” wiele dawnych zwyczajów związanych z tą bliskością człowieka i natury – to one staną się głównym tematem opowieści o tradycjach szlacheckich.

Spotkanie, które stanie się pomocą w samodzielnej lekturze „Pana Tadeusza”, dzięki omówieniu miejsca akcji, specyfiki szlachty jako warstwy społecznej dominującej w czasach I Rzeczypospolitej i jako bohatera zbiorowego utworu literackiego. Wyjaśnienie nazw niektórych przedmiotów, tytułów urzędowych czy czynności, które, obecnie nieużywane, sprawiają problemy podczas lektury utworu.  

Podczas zajęć uczniowie:

• usłyszą o wybranych tradycjach kultywowanych w soplicowskim dworze;
• poznają bliżej zwyczaje związane z grzybobraniem i polowaniem;
• dowiedzą się, kim był Wojski;
• obejrzą różne ilustracje „Koncertu Wojskiego na rogu” oraz sceny grzybobrania;
• zastanowią się nad trwałością tradycji, ale i jej przemianami oraz współczesnym obliczem.

podstawa programowa:
Rozumienie historii literatury i dziejów kultury jako procesu, a także dostrzeganie roli czynników wewnętrznych i zewnętrznych wpływających na ten proces. Uczeń wykorzystuje w interpretacji tekstów doświadczenia własne oraz elementy wiedzy o kulturze; fragmenty „Pana Tadeusza” jako lektura obowiązkowa (w tym: opisy, zwyczaje i obyczaje, polowanie i koncert Wojskiego).

1. „I dumał, myślił o swojej krainie…” – historia powstania „Pana Tadeusza” i losy rękopisu

Spotkanie jest przede wszystkim opowieścią o okolicznościach powstania polskiej epopei narodowej oraz o niezwykłych dziejach jej rękopisu, który ostatecznie znalazł się we Wrocławiu, w zbiorach Ossolineum. 

Podczas zajęć uczniowie: 

• poznają genezę „Pana Tadeusza”;
• usłyszą ciekawe fakty związane z jego pisaniem, pierwszym wydaniem oraz losami rękopisu;
• zobaczą, jaki charakter pisma miał Adam Mickiewicz;
• sprawdzą, czy tekst Inwokacji jest taki sam w rękopisie i w drukowanym wydaniu.

podstawa programowa:
Uczeń wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, np. biograficzny, historyczny, historyczno-literacki, kulturowy, filozoficzny, społeczny. „Pan Tadeusz” jako lektura obowiązkowa.

2. W soplicowskim dworze – świat kultury szlacheckiej utrwalony w „Panu Tadeuszu”

Spotkanie, które stanie się pomocą w samodzielnej lekturze „Pana Tadeusza”, dzięki omówieniu miejsca akcji, specyfiki szlachty jako warstwy społecznej dominującej w czasach I Rzeczypospolitej i jako bohatera zbiorowego utworu literackiego. Wyjaśnienie nazw niektórych przedmiotów, tytułów urzędowych czy czynności, które, obecnie nieużywane, sprawiają problemy podczas lektury utworu. 

Podczas zajęć uczniowie: 

• poznają obyczaje i zwyczaje szlacheckie utrwalone w „Panu Tadeuszu”;
• dowiedzą się, dlaczego Polskę nazywano Rzeczpospolitą Szlachecką; 
• przyjrzą się wybranym elementom świata przedstawionego w utworze (m.in. karabela, zegar szafowy, tabakiera, pas kontuszowy), wykorzystując do tego zabytkowe ilustracje i obiekty muzealne ze zbiorów Ossolineum;
• usłyszą ciekawostki związane z kulturą szlachecką. 

podstawa programowa:
Uczeń wykorzystuje w interpretacji tekstów doświadczenia własne oraz elementy wiedzy o kulturze; fragmenty „Pana Tadeusza” jako lektura obowiązkowa (w tym: opisy, zwyczaje i obyczaje, polowanie i koncert Wojskiego).

3. Jacek Soplica – Ksiądz Robak: dwa wymiary jednej biografii

Kiedy Jacek Soplica na łożu śmierci wyjawia Gerwazemu swoją prawdziwą tożsamość jest zupełnie innym człowiekiem niż w dniu zabicia Stolnika Horeszki. Podczas zajęć uczniowie przypomną sobie, w jaki sposób doszło do metamorfozy postaci oraz przeanalizują na jego przykładzie cechy mickiewiczowskiego bohatera romantycznego.  

Podczas zajęć uczniowie: 

• przypomną sobie szczegóły biografii Jacka Soplicy;
• utrwalą wydarzenia historyczne stanowiące tło fabuły „Pana Tadeusza";
• przeanalizują elementy ideologii sarmatyzmu, które zaważyły na losach Jacka Soplicy;
• poznają ciekawostki związane z domniemanymi pierwowzorami postaci wykreowanych przez poetę.

podstawa programowa: 
Uczeń wykorzystuje w interpretacji utworów literackich odwołania do wartości uniwersalnych związane z postawami społecznymi, narodowymi, religijnymi, etycznymi i dokonuje ich hierarchizacji. Wykorzystuje w interpretacji tekstów literackich elementy wiedzy o historii i kulturze. „Pan Tadeusz” jako lektura obowiązkowa. 

1. „I dumał, myślił o swojej krainie…” – historia powstania „Pana Tadeusza” i losy rękopisu

Spotkanie jest przede wszystkim opowieścią o okolicznościach powstania polskiej epopei narodowej oraz o niezwykłych dziejach jej rękopisu, który ostatecznie znalazł się we Wrocławiu, w zbiorach Ossolineum. 

Podczas zajęć uczniowie: 

• poznają genezę „Pana Tadeusza”;
• usłyszą ciekawe fakty związane z jego pisaniem, pierwszym wydaniem oraz losami rękopisu;
• zobaczą, jaki charakter pisma miał Adam Mickiewicz;
• sprawdzą, czy tekst Inwokacji jest taki sam w rękopisie i w drukowanym wydaniu.

podstawa programowa: Rozumienie historii literatury i dziejów kultury jako procesu, a także dostrzeganie roli czynników wewnętrznych i zewnętrznych wpływających na ten proces. Uczeń wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, szczególnie kontekst historyczno-literacki, historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, mitologiczny, biblijny, egzystencjalny. W interpretacji utworów literackich odwołuje się do tekstów poznanych w szkole podstawowej, w tym: „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza.

2. W soplicowskim dworze – świat kultury szlacheckiej utrwalony w „Panu Tadeuszu”

Spotkanie, które stanie się pomocą w powtórzeniu treści „Pana Tadeusza”, ze szczególnym uwzględnieniem świata przedstawionego, omówieniu miejsca akcji, specyfiki szlachty jako warstwy społecznej dominującej w czasach I Rzeczypospolitej i jako bohatera zbiorowego utworu literackiego.

Podczas zajęć uczniowie: 

• poznają obyczaje i zwyczaje szlacheckie utrwalone w „Panu Tadeuszu”;
• dowiedzą się, dlaczego Polskę nazywano Rzeczpospolitą Szlachecką; 
• przyjrzą się wybranym elementom świata przedstawionego w utworze (m.in. karabela, zegar szafowy, tabakiera, pas kontuszowy), wykorzystując do tego zabytkowe ilustracje i obiekty muzealne ze zbiorów Ossolineum;
• usłyszą ciekawostki związane z kulturą szlachecką. 

podstawa programowa:
Rozumienie historii literatury i dziejów kultury jako procesu, a także dostrzeganie roli czynników wewnętrznych i zewnętrznych wpływających na ten proces. Uczeń rozpoznaje obecne w utworach literackich wartości uniwersalne i narodowe; określa ich rolę i związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania własnego systemu wartości. W interpretacji utworów literackich odwołuje się do tekstów poznanych w szkole podstawowej, w tym: „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza.

3. Jacek Soplica – Ksiądz Robak: dwa wymiary jednej biografii

Kiedy Jacek Soplica na łożu śmierci wyjawia Gerwazemu swoją prawdziwą tożsamość jest zupełnie innym człowiekiem niż w dniu zabicia Stolnika Horeszki. Podczas zajęć uczniowie będą mieli okazję przypomnieć sobie, w jaki sposób doszło do tej metamorfozy postaci oraz przeanalizować na jego przykładzie cechy mickiewiczowskiego bohatera romantycznego. 

Podczas zajęć uczniowie: 

• przypomną sobie szczegóły biografii Jacka Soplicy;
• utrwalą wydarzenia historyczne stanowiące tło fabuły „Pana Tadeusza";
• przeanalizują elementy ideologii sarmatyzmu, które zaważyły na losach Jacka Soplicy;
• poznają ciekawostki związane z domniemanymi pierwowzorami postaci wykreowanych przez poetę.

podstawa programowa:
Rozumienie historii literatury i dziejów kultury jako procesu, a także dostrzeganie roli czynników wewnętrznych i zewnętrznych wpływających na ten proces. Uczeń rozpoznaje obecne w utworach literackich wartości uniwersalne i narodowe. Określa ich rolę i związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania własnego systemu wartości. W interpretacji utworów literackich odwołuje się do tekstów poznanych w szkole podstawowej, w tym: „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza.