Oferta edukacyjna na sezon 2021/2022
Lekcje muzealne online
Informacje
o programie
Zapraszamy do Muzeum Pana Tadeusza na lekcje muzealne online. Oferta skierowana jest do dzieci i młodzieży ze szkół podstawowych (od pierwszych do ósmych klas), a także do uczniów szkół ponadpodstawowych, szczególnie maturzystów.
Wybrane lekcje muzealne prowadzimy w języku angielskim.
Lekcje muzealne online prowadzone przez specjalnie przeszkolonych edukatorów, wzbogacone o działania interaktywne i dialog.
Uzupełnieniem oferty lekcji muzealnych są filmy edukacyjne, podejmujące tematy związane ze światem przedstawionym Pana Tadeusza, a także kontekstami historycznymi epopei oraz najnowszą historią Polski.
Tematy lekcji
„Pan Tadeusz” i epoka romantyzmu
1. Polskie obyczaje i tradycje w Panu Tadeuszu
W rozwoju społecznym bardzo ważne jest kształtowanie postawy poszanowania zwyczajów i tradycji własnego narodu. W Panu Tadeuszu z wielką dokładnością zostały opisane dawne obyczaje. W trakcie zajęć będziemy podziwiać szlacheckie stroje i gościnność, porozmawiamy o tym, jak uczono młodych grzeczności, przyjrzymy się polowaniom i grzybobraniu. Nie zabraknie też czasu na twórczą zabawę.
podstawa programowa:
Uczeń wyjaśnia znaczenie wybranych zwyczajów i tradycji polskich, osiąga umiejętność rozumienia kultury materialnej i duchowej oraz pojęć i symboli z nimi związanych, takich jak: naród czy ojczyzna.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- dowiedzą się, jak ubierali się polski szlachcic i szlachcianka;
- zapoznają się z zasadami gościnności i dobrego wychowania obowiązującymi w dawnej Polsce;
- poznają najważniejsze zwyczaje związane z polowaniem, np. granie na rogu;
- dowiedzą się, jaką rangę miało grzybobranie;
- rozwiążą ciekawe zagadki.
2. Soplicowo i jego zwierzyniec
Co to jest matecznik? Do czego służył róg bawoli? Czym jest obrok? Zajęcia rozbudzają ciekawość poznawczą uczniów poprzez wprowadzenie w bogaty i barwny świat zwierząt przedstawiony w Panu Tadeuszu. Przyjrzymy się zwierzętom mieszkającym w Soplicowie oraz wytropimy dziką zwierzynę skrywającą się w pobliskiej, pełnej tajemnic puszczy. Podczas zabawy z zagadkami poczujemy klimat Soplicowa.
podstawa programowa:
Uczeń rozpoznaje popularne gatunki zwierząt, w tym zwierząt hodowlanych, a także gatunki objęte ochroną; uczy się umiejętności obserwacji zjawisk przyrodniczych.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają zwierzęta domowe;
- poznają zwierzęta dzikie i łowne;
- dowiedzą się o staropolskich zwyczajach związanych z polowaniem;
- rozwiążą ciekawe zagadki.
3. Z wizytą w Soplicowie
Czy wiecie, jakie rośliny mogły rosnąć w przydomowym ogródku Zosi? Kto „zasiadał” w orkiestrze w czasie wieczornego koncertu? Przenieśmy się do Soplicowa, aby poznać okolicę dworu szlacheckiego, w którym rozgrywała się akcja Pana Tadeusza. W czasie naszej wycieczki przyjrzymy się planom sporządzonym na podstawie opisu okolicy i zobaczymy, jak różni artyści wyobrażali sobie soplicowski krajobraz.
podstawa programowa:
Uczeń czyta proste plany, wskazuje kierunki główne na mapie; rozpoznaje w swoim otoczeniu popularne gatunki roślin i zwierząt, w tym zwierząt hodowlanych, a także gatunki objęte ochroną.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- zobaczą plan Soplicowa z kolekcji Ossolineum;
- poznają rośliny i zwierzęta występujące w Panu Tadeuszu;
- wyobrażą sobie dźwięki łąk, pól i puszczy;
- rozwiążą ciekawe zagadki.
1. Skąd Pan Tadeusz na wrocławskim Rynku? – historia powstania utworu i losy rękopisu
Spotkanie jest przede wszystkim opowieścią o okolicznościach powstania polskiej epopei narodowej oraz o niezwykłych dziejach jej rękopisu, który ostatecznie znalazł się we Wrocławiu, w zbiorach Ossolineum.
podstawa programowa:
Uczeń wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, np. biograficzny, historyczny, historyczno-literacki, kulturowy, filozoficzny, społeczny. Pan Tadeusz jako lektura obowiązkowa.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają genezę Pana Tadeusza;
- usłyszą ciekawe fakty związane z jego pisaniem, pierwszym wydaniem oraz losami rękopisu;
- zobaczą, jaki charakter pisma miał Adam Mickiewicz;
- sprawdzą, czy tekst Inwokacji jest taki sam w rękopisie i w drukowanym wydaniu.
2. W soplicowskim dworze – świat kultury szlacheckiej utrwalony w Panu Tadeuszu
Spotkanie, które stanie się pomocą w samodzielnej lekturze Pana Tadeusza, dzięki omówieniu miejsca akcji, specyfiki szlachty jako warstwy społecznej dominującej w czasach I Rzeczypospolitej i jako bohatera zbiorowego utworu literackiego. Wyjaśnienie nazw niektórych przedmiotów, tytułów urzędowych czy czynności, które, obecnie nieużywane, sprawiają problemy podczas lektury utworu.
podstawa programowa:
Uczeń wykorzystuje w interpretacji utworów literackich elementy wiedzy o historii i kulturze. Pan Tadeusz jako lektura obowiązkowa.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają obyczaje i zwyczaje szlacheckie utrwalone w Panu Tadeuszu;
- dowiedzą się, dlaczego Polskę nazywano Rzeczpospolitą Szlachecką;
- przyjrzą się wybranym elementom świata przedstawionego w utworze (m.in. karabela, zegar szafowy, tabakiera, pas kontuszowy), wykorzystując do tego zabytkowe ilustracje i obiekty muzealne ze zbiorów Ossolineum;
- usłyszą ciekawostki związane z kulturą szlachecką.
3. Z lasu wracało towarzystwo całe… – tradycje i obyczaje szlacheckiego dworu
Soplicowski dwór znajduje się z dala od wielkich miast, otoczony jest polami i lasami, z dobrodziejstw których korzystają zarówno mieszkańcy, jak i ich goście. Adam Mickiewicz uwiecznił w Panu Tadeuszu wiele dawnych zwyczajów związanych z tą bliskością człowieka i natury – to one staną się głównym tematem opowieści o tradycjach szlacheckich.
podstawa programowa:
Uczeń wykorzystuje w interpretacji tekstów doświadczenia własne oraz elementy wiedzy o kulturze; fragmenty Pana Tadeusza jako lektura obowiązkowa (w tym: opisy, zwyczaje i obyczaje, polowanie i koncert Wojskiego).
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- usłyszą o wybranych tradycjach kultywowanych w soplicowskim dworze;
- poznają bliżej zwyczaje związane z grzybobraniem i polowaniem;
- dowiedzą się, kim był Wojski;
- obejrzą różne ilustracje „Koncertu Wojskiego na rogu” oraz sceny grzybobrania;
- zastanowią się nad trwałością tradycji, ale i jej przemianami oraz współczesnym obliczem.
1. Skąd Pan Tadeusz na wrocławskim Rynku? – historia powstania utworu i losy rękopisu
Spotkanie jest przede wszystkim opowieścią o okolicznościach powstania polskiej epopei narodowej oraz o niezwykłych dziejach jej rękopisu, który ostatecznie znalazł się we Wrocławiu, w zbiorach Ossolineum.
podstawa programowa:
Uczeń wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, np. biograficzny, historyczny, historyczno-literacki, kulturowy, filozoficzny, społeczny. Pan Tadeusz jako lektura obowiązkowa.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają genezę Pana Tadeusza;
- usłyszą ciekawe fakty związane z jego pisaniem, pierwszym wydaniem oraz losami rękopisu;
- zobaczą, jaki charakter pisma miał Adam Mickiewicz;
- sprawdzą, czy tekst Inwokacji jest taki sam w rękopisie i w drukowanym wydaniu.
2. W soplicowskim dworze – świat kultury szlacheckiej utrwalony w Panu Tadeuszu
Spotkanie, które stanie się pomocą w samodzielnej lekturze Pana Tadeusza, dzięki omówieniu miejsca akcji, specyfiki szlachty jako warstwy społecznej dominującej w czasach I Rzeczypospolitej i jako bohatera zbiorowego utworu literackiego. Wyjaśnienie nazw niektórych przedmiotów, tytułów urzędowych czy czynności, które, obecnie nieużywane, sprawiają problemy podczas lektury utworu.
podstawa programowa:
Uczeń wykorzystuje w interpretacji utworów literackich elementy wiedzy o historii i kulturze. Pan Tadeusz jako lektura obowiązkowa.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają obyczaje i zwyczaje szlacheckie utrwalone w Panu Tadeuszu;
- dowiedzą się, dlaczego Polskę nazywano Rzeczpospolitą Szlachecką;
- przyjrzą się wybranym elementom świata przedstawionego w utworze (m.in. karabela, zegar szafowy, tabakiera, pas kontuszowy), wykorzystując do tego zabytkowe ilustracje i obiekty muzealne ze zbiorów Ossolineum;
- usłyszą ciekawostki związane z kulturą szlachecką.
3. Zaczytany latarnik – o poruszającej sile Pana Tadeusza
Przedstawienie okoliczności, w jakich Henryk Sienkiewicz napisał nowelę Latarnik oraz omówienie wzrostu znaczenia Pana Tadeusza jako książki, której wartości początkowo nie doceniono, a która z czasem stała się jedną z najważniejszych pozycji polskiej literatury.
podstawa programowa:
Uczeń wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, np. biograficzny, historyczny, historyczno-literacki, kulturowy, filozoficzny, społeczny. Latarnik autorstwa Henryka Sienkiewicza jako lektura obowiązkowa.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają genezę Latarnika;
- dowiedzą się, jakie znaczenie miała lektura Pana Tadeusza w czasach zaborów;
- zobaczą autografy literackie ze zbiorów Ossolineum;
- zastanowią się nad znaczeniem tęsknoty jako motywu literackiego.
4. „Gdy cesarz Napoleon…”. Historia Polski na przełomie XVIII i XIX wieku jako tło historyczne Pana Tadeusza
Ukazanie najważniejszych wydarzeń z historii Polski przełomu XVIII i XIX wieku, które pojawiają się jako tło historyczne fabuły Pana Tadeusza oraz biografii Adama Mickiewicza.
podstawa programowa:
Uczeń przedstawia przykłady zaangażowania się Polaków po stronie Napoleona, z uwzględnieniem Legionów Polskich we Włoszech; wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, np. biograficzny, historyczny. Pan Tadeusz jako lektura obowiązkowa.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- dowiedzą się, w jaki sposób działali Polacy, próbując odzyskać niepodległość;
- poznają postacie polskiej i europejskiej historii: Napoleona Bonaparte, Jana Henryka Dąbrowskiego, Józefa Poniatowskiego;
- poznają okoliczności utworzenia Księstwa Warszawskiego oraz napoleońskiej wyprawy na Moskwę;
- zobaczą zabytkowe ilustracje ukazujące postacie historyczne i umundurowanie polskich żołnierzy walczących u boku Napoleona.
1. Skąd Pan Tadeusz na wrocławskim Rynku? – historia powstania utworu i losy rękopisu
Spotkanie jest przede wszystkim opowieścią o okolicznościach powstania polskiej epopei narodowej oraz o niezwykłych dziejach jej rękopisu, który ostatecznie znalazł się we Wrocławiu, w zbiorach Ossolineum.
podstawa programowa:
Uczeń wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, np. biograficzny, historyczny, historyczno-literacki, kulturowy, filozoficzny, społeczny. Pan Tadeusz jako lektura obowiązkowa.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają genezę Pana Tadeusza;
- usłyszą ciekawe fakty związane z jego pisaniem, pierwszym wydaniem oraz losami rękopisu;
- zobaczą, jaki charakter pisma miał Adam Mickiewicz;
- sprawdzą, czy tekst Inwokacji jest taki sam w rękopisie i w drukowanym wydaniu.
2. W soplicowskim dworze – świat kultury szlacheckiej utrwalony w Panu Tadeuszu
Spotkanie, które stanie się pomocą w samodzielnej lekturze Pana Tadeusza, dzięki omówieniu miejsca akcji, specyfiki szlachty jako warstwy społecznej dominującej w czasach I Rzeczypospolitej i jako bohatera zbiorowego utworu literackiego. Wyjaśnienie nazw niektórych przedmiotów, tytułów urzędowych czy czynności, które, obecnie nieużywane, sprawiają problemy podczas lektury utworu.
podstawa programowa:
Uczeń wykorzystuje w interpretacji utworów literackich elementy wiedzy o historii i kulturze. Pan Tadeusz jako lektura obowiązkowa.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają obyczaje i zwyczaje szlacheckie utrwalone w Panu Tadeuszu;
- dowiedzą się, dlaczego Polskę nazywano Rzeczpospolitą Szlachecką;
- przyjrzą się wybranym elementom świata przedstawionego w utworze (m.in. karabela, zegar szafowy, tabakiera, pas kontuszowy), wykorzystując do tego zabytkowe ilustracje i obiekty muzealne ze zbiorów Ossolineum;
- usłyszą ciekawostki związane z kulturą szlachecką.
3. „Gdy cesarz Napoleon…”. Historia Polski na przełomie XVIII i XIX wieku jako tło historyczne Pana Tadeusza
Ukazanie najważniejszych wydarzeń z historii Polski przełomu XVIII i XIX wieku, które pojawiają się jako tło historyczne fabuły Pana Tadeusza oraz biografii Adama Mickiewicza.
podstawa programowa:
Uczeń przedstawia przykłady zaangażowania się Polaków po stronie Napoleona, z uwzględnieniem Legionów Polskich we Włoszech; wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, np. biograficzny, historyczny. Pan Tadeusz jako lektura obowiązkowa.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- dowiedzą się, w jaki sposób działali Polacy, próbując odzyskać niepodległość;
- poznają postacie polskiej i europejskiej historii: Napoleona Bonaparte, Jana Henryka Dąbrowskiego, Józefa Poniatowskiego;
- poznają okoliczności utworzenia Księstwa Warszawskiego oraz napoleońskiej wyprawy na Moskwę;
- zobaczą zabytkowe ilustracje ukazujące postacie historyczne i umundurowanie polskich żołnierzy walczących u boku Napoleona.
4. Juliusza Słowackiego podróż na Wschód
24 sierpnia 1836 roku Juliusz Słowacki wyruszył z Neapolu w trwającą blisko dziesięć miesięcy podróż na Wschód. To wówczas, płynąc statkiem do Aleksandrii, napisał jeden ze swoich bardziej znanych liryków, czyli Hymn. O zachodzie słońca na morzu. Zapisał go własnoręcznie w swoim Albumie rysunkowym z podróży na Wschód, który zawiera również rysunki poety ukazujące widoki Egiptu i Nubii. Ten niezwykły, artystyczny notatnik z podróży znajduje się obecnie w zbiorach Ossolineum i stanie się dla nas punktem wyjścia do opowieści o odnotowanej w nim wyprawie Słowackiego na Wschód.
podstawa programowa:
Uczeń wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, szczególnie kontekst historyczno-literacki, historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, mitologiczny, biblijny, egzystencjalny; wybrane wiersze Juliusza Słowackiego jako lektura obowiązkowa (w tym Testament mój oraz fragmenty Grobu Agamemnona).
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają okoliczności, w jakich odbyła się podróż Juliusza Słowackiego na Wschód;
- dowiedzą się, które wiersze poety powstały w tym czasie;
- obejrzą rysunki autorstwa Juliusza Słowackiego narysowane przez niego w Egipcie;
- zobaczą rękopisy wierszy Rozłączenie, Hymn oraz Testament mój znajdujące się w zbiorach Ossolineum.
Najnowsza historia Polski
1. Czarna Wołga, czyli jak powstają fake newsy
Jednym z najważniejszych zagrożeń dzisiejszego świata są wprowadzające dezinformację fake newsy. Manipulowanie informacjami nie jest jednak wyłącznie problemem współczesności – było wykorzystywane także wcześniej. Jak się bronić przed dezinformacją? Podczas zajęć uczniowie poznają oblicza propagandy w XX wieku: od poprawiającej morale do siejącej wrogość. Samodzielnie przeanalizują różne komunikaty i nauczą się, jak nie stać się marionetką w czyichś rękach.
podstawa programowa:
uczeń ma świadomość obecności nieprawdziwych informacji, np. w przestrzeni wirtualnej, publicznej; sprawdza informacje, zadając pytania nauczycielowi, rodzicom; stosuje zasady bezpieczeństwa podczas korzystania z urządzeń cyfrowych.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- odczytają przekaz polskich ulotek konspiracyjnych z okresu II wojny światowej oraz plakatów propagandowych z PRL;
- dowiedzą się, jak powstają i rozprzestrzeniają się fake newsy;
- nauczą się, jak sprawdzić, czy informacje są prawdziwe.
1. Czarna Wołga, czyli jak powstają fake newsy
Jednym z najważniejszych zagrożeń dzisiejszego świata są wprowadzające dezinformację fake newsy. Manipulowanie informacjami nie jest jednak wyłącznie problemem współczesności – było wykorzystywane także wcześniej. Jak się bronić przed dezinformacją? Podczas zajęć uczniowie poznają oblicza propagandy w XX wieku: od poprawiającej morale do siejącej wrogość. Samodzielnie przeanalizują różne komunikaty i nauczą się, jak nie stać się marionetką w czyichś rękach.
podstawa programowa:
uczeń identyfikuje tekst jako komunikat; rozróżnia typy komunikatu: informacyjny, literacki, reklamowy, ikoniczny; rozwija umiejętność krytycznej oceny pozyskanych informacji.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- odczytają przekaz polskich ulotek konspiracyjnych z okresu II wojny światowej oraz plakatów propagandowych z PRL;
- dowiedzą się, jak powstają i rozprzestrzeniają się fake newsy;
- nauczą się, jak sprawdzić, czy informacje są prawdziwe.
1. Czarna Wołga, czyli jak powstają fake newsy
Jednym z najważniejszych zagrożeń dzisiejszego świata są wprowadzające dezinformację fake newsy. Manipulowanie informacjami nie jest jednak wyłącznie problemem współczesności – było wykorzystywane także wcześniej. Jak się bronić przed dezinformacją? Podczas zajęć uczniowie poznają oblicza propagandy w XX wieku: od poprawiającej morale do siejącej wrogość. Samodzielnie przeanalizują różne komunikaty i nauczą się, jak nie stać się marionetką w czyichś rękach.
podstawa programowa:
uczeń znajduje w mediach wiadomości na wskazany temat; odróżnia informacje o faktach od komentarzy i opinii; wyjaśnia, na czym powinna polegać rzetelność dziennikarzy; przedstawia funkcje reklamy i krytycznie analizuje wybrany przekaz reklamowy.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- odczytają przekaz polskich ulotek konspiracyjnych z okresu II wojny światowej oraz plakatów propagandowych z PRL;
- dowiedzą się, jak powstają i rozprzestrzeniają się fake newsy;
- nauczą się, jak sprawdzić, czy informacje są prawdziwe.
2. Radio Wolna Europa. Głos Wolnej Polski
Brak wolności słowa i swobód obywatelskich – to była codzienność obywateli powojennej, komunistycznej Polski. Prawdziwych wiadomości można było jednak wysłuchać w Radiu Wolna Europa. Jego charyzmatyczny dyrektor, Jan Nowak-Jeziorański, wywierał realny wpływ na władze komunistyczne. W jaki sposób zdobywał informacje o wewnętrznych sprawach PRL? Dlaczego, by ominąć cenzurę, konieczne było wysyłanie zza „żelaznej kurtyny” ulotek… balonami? Historia RWE będzie punktem wyjścia do rozmowy o współczesnych mediach i ich funkcjonowaniu.
podstawa programowa:
uczeń omawia funkcje i wyjaśnia znaczenie środków masowego przekazu w życiu obywateli; wyjaśnia znaczenie środków masowego przekazu dla wolności słowa; odróżnia informacje o faktach od komentarzy i opinii; wyjaśnia, na czym powinna polegać rzetelność dziennikarzy.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają historię i znaczenie Radia Wolna Europa;
- dowiedzą się, w jaki sposób ograniczano wolność obywateli w PRL;
- porozmawiają o tym, dlaczego media nazywa się „czwartą władzą”.
3. „Nie będziemy bierni”. Polskie Państwo Podziemne
Jak naprawdę działało Polskie Państwo Podziemne? W jaki sposób odbywała się współpraca pomiędzy władzami w Warszawie a rządem emigracyjnym w Londynie? Podczas zajęć uczniowie poznają tajne struktury państwa polskiego i główne kierunki działań konspiracyjnych. Dowiedzą się także, czym była Żegota i jakie były postawy Polaków wobec Holokaustu. Wszystko to pokazane zostanie przez pryzmat sensacyjnych przygód żołnierzy Armii Krajowej: członka Żegoty Władysława Bartoszewskiego i kuriera Jana Nowaka-Jeziorańskiego.
podstawa programowa:
uczeń charakteryzuje polityczną i militarną działalność polskiego państwa podziemnego, w tym formy oporu wobec okupantów.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają różne aspekty działalności tajnych struktur państwa polskiego podczas II wojny światowej;
- zobaczą unikalne dokumenty Polskiego Państwa Podziemnego, w tym dotyczące udzielania pomocy Żydom przez Polaków, pochodzące ze zbiorów Ossolineum;
- odkryją sensacyjną, wojenną biografię słynnego „Kuriera z Warszawy”.
4. „A mury runą”. O obywatelskim nieposłuszeństwie w PRL
Kim był „dobry obywatel” dla władz PRL? Jak postrzeganie cnót obywatelskich zmieniło się od tamtego czasu? Mieszkańcy PRL wiele razy nie zgadzali się ze sposobem rządzenia państwem proponowanym przez władze. Przez Polskę przetaczały się strajki, które w efekcie doprowadziły do powstania zorganizowanej opozycji w kraju. Tak narodził się Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”. Wpływ „Solidarności” na upadek komunizmu w Polsce stanie się punktem wyjścia do dyskusji o znaczeniu aktywności społecznej w życiu publicznym również współcześnie.
podstawa programowa:
Uczeń opisuje narodziny i działania opozycji politycznej w latach 1976–1980; charakteryzuje ruch społeczny „Solidarność”; wyjaśnia znaczenie aktywności obywatelskiej; wykazuje, odwołując się do działań wybitnych Polaków, znaczenie ich urzeczywistnienia dla pożytku publicznego.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają genezę powstania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” oraz historię jego działalności;
- zobaczą druki ulotne, plakaty oraz przypinki wydawane przez „Solidarność”;
- wezmą udział w dyskusji o tym, czym jest społeczeństwo obywatelskie.
1. Czarna Wołga, czyli jak powstają fake newsy
Jednym z najważniejszych zagrożeń dzisiejszego świata są wprowadzające dezinformację fake newsy. Manipulowanie informacjami nie jest jednak wyłącznie problemem współczesności – było wykorzystywane także wcześniej. Jak się bronić przed dezinformacją? Podczas zajęć uczniowie poznają oblicza propagandy w XX wieku: od poprawiającej morale do siejącej wrogość. Samodzielnie przeanalizują różne komunikaty i nauczą się, jak nie stać się marionetką w czyichś rękach.
podstawa programowa:
uczeń krytycznie analizuje przekazy medialne i porównuje przekazy różnych mediów dotyczące tych samych wydarzeń czy procesów; formułuje własną opinię w oparciu o poznane fakty; rozpoznaje przejawy nieetycznych zachowań dziennikarzy.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- odczytają przekaz polskich ulotek konspiracyjnych z okresu II wojny światowej oraz plakatów propagandowych z PRL;
- dowiedzą się, jak powstają i rozprzestrzeniają się fake newsy;
- nauczą się, jak sprawdzić, czy informacje są prawdziwe.
2. Radio Wolna Europa. Głos Wolnej Polski
Brak wolności słowa i swobód obywatelskich – to była codzienność obywateli powojennej, komunistycznej Polski. Prawdziwych wiadomości można było jednak wysłuchać w Radiu Wolna Europa. Jego charyzmatyczny dyrektor, Jan Nowak-Jeziorański, wywierał realny wpływ na władze komunistyczne. W jaki sposób zdobywał informacje o wewnętrznych sprawach PRL? Dlaczego, by ominąć cenzurę, konieczne było wysyłanie zza „żelaznej kurtyny” ulotek… balonami? Historia RWE będzie punktem wyjścia do rozmowy o współczesnych mediach i ich funkcjonowaniu.
podstawa programowa:
uczeń krytycznie analizuje przekazy medialne i porównuje przekazy różnych mediów dotyczące tych samych wydarzeń czy procesów; formułuje własną opinię w oparciu o poznane fakty; rozpoznaje przejawy nieetycznych zachowań dziennikarzy.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają historię i znaczenie Radia Wolna Europa;
- dowiedzą się, w jaki sposób ograniczano wolność obywateli w PRL;
- porozmawiają o tym, dlaczego media nazywa się „czwartą władzą”.
3. „Nie będziemy bierni”. Polskie Państwo Podziemne
Jak naprawdę działało Polskie Państwo Podziemne? W jaki sposób odbywała się współpraca pomiędzy władzami w Warszawie a rządem emigracyjnym w Londynie? Podczas zajęć uczniowie poznają tajne struktury państwa polskiego i główne kierunki działań konspiracyjnych. Dowiedzą się także, czym była Żegota i jakie były postawy Polaków wobec Holokaustu. Wszystko to pokazane zostanie przez pryzmat sensacyjnych przygód żołnierzy Armii Krajowej: członka Żegoty Władysława Bartoszewskiego i kuriera Jana Nowaka-Jeziorańskiego.
podstawa programowa:
uczeń charakteryzuje organizację i cele Polskiego Państwa Podziemnego; charakteryzuje polityczną i militarną działalność Armii Krajowej; wskazuje różne formy oporu wobec okupantów.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają różne aspekty działalności tajnych struktur państwa polskiego podczas II wojny światowej;
- zobaczą unikalne dokumenty Polskiego Państwa Podziemnego, w tym dotyczące udzielania pomocy Żydom przez Polaków, pochodzące ze zbiorów Ossolineum;
- odkryją sensacyjną, wojenną biografię słynnego „Kuriera z Warszawy”.
4. „A mury runą”. O obywatelskim nieposłuszeństwie w PRL
Kim był „dobry obywatel” dla władz PRL? Jak postrzeganie cnót obywatelskich zmieniło się od tamtego czasu? Mieszkańcy PRL wiele razy nie zgadzali się ze sposobem rządzenia państwem proponowanym przez władze. Przez Polskę przetaczały się strajki, które w efekcie doprowadziły do powstania zorganizowanej opozycji w kraju. Tak narodził się Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”. Wpływ „Solidarności” na upadek komunizmu w Polsce stanie się punktem wyjścia do dyskusji o znaczeniu aktywności społecznej w życiu publicznym również współcześnie.
podstawa programowa:
uczeń charakteryzuje i ocenia działalność opozycji politycznej w latach 1976–1980; charakteryzuje ruch społeczny „Solidarność” i ocenia jego wpływ na przemiany społeczno-polityczne w Polsce i w Europie.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają genezę powstania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” oraz historię jego działalności;
- zobaczą druki ulotne, plakaty oraz przypinki wydawane przez „Solidarność”;
- wezmą udział w dyskusji o tym, czym jest społeczeństwo obywatelskie.
5. Obudzić się w stanie wojennym. Śladami profesora Andrewsa – bohatera opowiadania Olgi Tokarczuk
Wprowadzenie stanu wojennego w PRL ograniczało jeszcze bardziej swobodę życia w kraju, w którym od czasów II wojny światowej i tak panował opresyjny względem społeczeństwa system totalitarny. 13 grudnia 1981 r. z pewnością pamiętają dziadkowie dzisiejszych uczniów – komunikat o stanie wojennym nadawany w radiu i telewizji wzbudził wtedy w wielu Polakach poczucie grozy i niepewności. Podczas zajęć punktem wyjścia do rozmowy o tym szczególnym momencie w historii będzie opowiadanie pt. Profesor Andrews w Warszawie autorstwa Olgi Tokarczuk, w którym psycholog z Londynu, czyli osoba spoza systemu komunistycznego, doświadcza rzeczywistości stanu wojennego.
podstawa programowa:
Uczeń wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, np. biograficzny, historyczny, kulturowy, społeczny; interpretuje treści alegoryczne i symboliczne utworu literackiego. Profesor Andrews w Warszawie z tomu Gra na wielu bębenkach autorstwa Olgi Tokarczuk jako lektura obowiązkowa.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają realia życia w PRL ze szczególnym uwzględnieniem okresu stanu wojennego;
- zobaczą fotografie dokumentujące stan wojenny pochodzące ze zbiorów Ossolineum;
- zastanowią się nad znaczeniem labiryntu jako motywu literackiego.
Oferta specjalna – lekcje o Tadeuszu Różewiczu
1. Różewicz we Wrocławiu. Śladami poety
Lekcja jest spotkaniem z Tadeuszem Różewiczem, od 1968 Wrocławianinem. Podążając śladami wybitnego poety w stolicy Dolnego Śląska zobaczymy miejsca, z którymi był związany, które lubił odwiedzać, i które były dla niego twórczą inspiracją. Poznamy, czym zaowocowały wrocławskie spacery i znajomości artysty.
podstawa programowa:
Uczeń poznaje kulturę własnego regionu, rozwija zainteresowania humanistyczne. Zaznajamia się z utworami literatury współczesnej, wchodzącymi w skład polskiego, europejskiego i światowego dziedzictwa.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- zapoznają się z postacią Tadeusza Różewicza;
- dowiedzą się ciekawych faktów związanych z miejscami zamieszkania poety we Wrocławiu;
- poznają jego wrocławskich przyjaciół i odkryją ulubione trasy spacerowe;
- zdobędą wiedzę na temat twórczości poety w okresie wrocławskim.
1. Różewicz we Wrocławiu. Śladami poety
Lekcja jest spotkaniem z Tadeuszem Różewiczem, od 1968 Wrocławianinem. Podążając śladami wybitnego poety w stolicy Dolnego Śląska zobaczymy miejsca, z którymi był związany, które lubił odwiedzać, i które były dla niego twórczą inspiracją. Poznamy, czym zaowocowały wrocławskie spacery i znajomości artysty.
podstawa programowa:
Uczeń poznaje kulturę własnego regionu, rozwija zainteresowania humanistyczne. Zaznajamia się z utworami literatury współczesnej, wchodzącymi w skład polskiego, europejskiego i światowego dziedzictwa.
Lekcja jest spotkaniem z Tadeuszem Różewiczem, od 1968 Wrocławianinem. Podążając śladami wybitnego poety w stolicy Dolnego Śląska zobaczymy miejsca, z którymi był związany, które lubił odwiedzać, i które były dla niego twórczą inspiracją. Poznamy, czym zaowocowały wrocławskie spacery i znajomości artysty.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- zapoznają się z postacią Tadeusza Różewicza;
- dowiedzą się ciekawych faktów związanych z miejscami zamieszkania poety we Wrocławiu;
- poznają jego wrocławskich przyjaciół i odkryją ulubione trasy spacerowe;
- zdobędą wiedzę na temat twórczości poety w okresie wrocławskim.
2. „Przyszli żeby zobaczyć poetę”. Różewicz w zbiorach Ossolineum
Podczas lekcji uczniowie poznają Tadeusza Różewicza i jego dzieła na podstawie znajdującej się w Ossolineum spuścizny poety oraz materiałów z nim związanych. Dowiedzą się, jakie czynniki kształtowały jego postawę twórczą, a także o tym, że był kandydatem do literackiej Nagrody Nobla.
podstawa programowa:
Uczeń zaznajamia się z utworami literatury współczesnej, wchodzącymi w skład polskiego, europejskiego i światowego dziedzictwa, dostrzega rolę czynników wewnętrznych i zewnętrznych wpływających na literaturę, rozwija zainteresowania humanistyczne.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają Tadeusza Różewicza – przedstawiciela pokolenia Kolumbów;
- zobaczą wybrane rękopisy utworów poety, m.in. Kartoteki;
- odkryją, czym jest poetycki proces twórczy;
- dowiedzą się o inscenizacjach teatralnych i operowych sztuk Różewicza.
1. Różewicz we Wrocławiu. Śladami poety
Lekcja jest spotkaniem z Tadeuszem Różewiczem, od 1968 Wrocławianinem. Podążając śladami wybitnego poety w stolicy Dolnego Śląska zobaczymy miejsca, z którymi był związany, które lubił odwiedzać, i które były dla niego twórczą inspiracją. Poznamy, czym zaowocowały wrocławskie spacery i znajomości artysty.
podstawa programowa:
Uczeń poznaje kulturę własnego regionu, rozwija zainteresowania humanistyczne. Zaznajamia się z utworami literatury współczesnej, wchodzącymi w skład polskiego, europejskiego i światowego dziedzictwa.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- zapoznają się z postacią Tadeusza Różewicza;
- dowiedzą się ciekawych faktów związanych z miejscami zamieszkania poety we Wrocławiu;
- poznają jego wrocławskich przyjaciół i odkryją ulubione trasy spacerowe;
- zdobędą wiedzę na temat twórczości poety w okresie wrocławskim.
2. „Przyszli żeby zobaczyć poetę”. Różewicz w zbiorach Ossolineum
Podczas lekcji uczniowie poznają Tadeusza Różewicza i jego dzieła na podstawie znajdującej się w Ossolineum spuścizny poety oraz materiałów z nim związanych. Dowiedzą się, jakie czynniki kształtowały jego postawę twórczą, a także o tym, że był kandydatem do literackiej Nagrody Nobla.
podstawa programowa:
Uczeń zaznajamia się z utworami literatury współczesnej, wchodzącymi w skład polskiego, europejskiego i światowego dziedzictwa, dostrzega rolę czynników wewnętrznych i zewnętrznych wpływających na literaturę, rozwija zainteresowania humanistyczne.
wiedza: Podczas zajęć uczniowie:
- poznają Tadeusza Różewicza – przedstawiciela pokolenia Kolumbów;
- zobaczą wybrane rękopisy utworów poety, m.in. Kartoteki;
- odkryją, czym jest poetycki proces twórczy;
- dowiedzą się o inscenizacjach teatralnych i operowych sztuk Różewicza.
*Określone w publikacji cele pochodzą z podstawy programowej wydanej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Formularz rezerwacji zajęć
Informacje praktyczne
Lekcje muzealne online
- lekcje odbywają się na platformie Microsoft Teams
- link do zajęć online zostanie udostępniony po dokonaniu rezerwacji
- płatności należy dokonać po odbytej lekcji na podstawie otrzymanej faktury przelewowej
Wiek uczestników
Dla szkół podstawowych
i ponadpodstawowych.
English?
Istnieje możliwość przeprowadzenia niektórych lekcji online w języku angielskim, po wcześniejszym ustaleniu.
Terminy
- wtorek–niedziela, 8.30–17.00
(pierwsza lekcja: 8.30, ostatnia lekcja: 16.00) - czas trwania: 45 minut
- godzinę zajęć możemy dostosować do potrzeb konkretnej grupy (swoją propozycję terminu proszę wpisać w polu „uwagi” w formularzu rezerwacji)
Cena
- Lekcja online
100 zł, maksymalna liczba osób w grupie: 30
Rezerwacja
- Formularz rezerwacji:
www.bilety.ossolineum.pl
Grupy
integracyjne
Grupy
od 16 do 30 osób
Kontakt
Zajęcia dostosowujemy do potrzeb grup integracyjnych. W celu dostosowania zajęć prosimy
o kontakt z koordynatorem Muzeum dostępnego.
Kinga Łaska
kinga.laska@ossolineum.pl | 71 75 50 653
Grupy od 16 do 30 osób dzielone są na dwie mniejsze, dla których zajęcia prowadzone są równolegle, w tym samym czasie, przez dwóch edukatorów; ze względu na konieczność podziału grup obecność dwóch opiekunów jest obowiązkowa.
W razie jakichkolwiek pytań i wątpliwości prosimy o kontakt.
Dział Edukacji Zakładu Narodowego im. Ossolińskich
edukacja@ossolineum.pl | tel. 71 75 50 652 | 71 75 50 653 | 71 75 50 654
Dział Edukacji Zakładu Narodowego im. Ossolińskich
Kinga Łaska – artysta plastyk i edukatorka muzealna. Odpowiada za zajęcia inspirujące do twórczego działania, w tym „Sobotnie warsztaty rodzinne” przybliżające tajniki różnych technik artystycznych oraz warsztaty fotograficzne dla dorosłych. To z jej inicjatywy w ofercie pojawiły się artystyczne warsztaty dla szkół i przedszkoli. Zajmuje się również Muzeum dostępnym.
tel. 71 75 50 625
kinga.laska@ossolineum.pl
dr Joanna Hytrek-Hryciuk – historyk, śląskoznawca, autorka licznych publikacji na temat historii regionu i historii Polski w XX wieku. Laureatka nagrody Fundacji im. Tomasza Strzembosza. W 2020 roku wyróżniona tytułem 30. Kreatywnych Wrocławia. Odpowiada za lekcje muzealne związane z historią najnowszą.
tel. 71 75 50 653
joanna.hytrek@ossolineum.pl
Martyna Leszczyńska-Wojciechowska – bałkanistka, muzykolog, w latach 2019–2021 związana z Muzeum Etnograficznym w Zielonej Górze-Ochli jako asystent w Dziale Oświatowym, edukatorka oraz przewodnik muzealny. W Muzeum Pana Tadeusza odpowiada za lekcje muzealne związane z epoką romantyzmu oraz lekturą „Pana Tadeusza”. Prowadzi autorskie cykle zajęć sobotnich. Zajmuje się również działaniami na rzecz dostępności w muzeum.
tel. 71 75 50 654
martyna.leszczynska@ossolineum.pl
Krystian Witkowski – historyk, specjalizuje się w historii najnowszej. W Muzeum Pana Tadeusza odpowiada za edukację młodzieży na wystawie „Misja: Polska” poświęconej losom i działalności Władysława Bartoszewskiego oraz Jana Nowaka–Jeziorańskiego na tle historii II wojny światowej i epoki PRL. Zajmuje się również dostępnością muzeum dla potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
tel. 71 755 06 29
krystian.witkowski@ossolineum.pl
