Fredro dzieciom

Aleksander Fredro jest autorem komedii, pamiętników oraz znanych i lubianych przez wszystkich bajek. Na wystawie zaprezentowano ilustrowane wydania jego utworów dla dzieci: starsze – z Dwudziestolecia i okresu PRL-u oraz nowsze – z końca XX i początku XXI wieku. 

Wybrane eksponaty przedstawiają realizacje artystów obdarzonych oryginalnym, rozpoznawalnym stylem, takich jak Jerzy Srokowski, Marian Stachurski, Kazimierz Sichulski, Olga Siemaszko czy Andrzej Klimczak-Dobrzaniecki.

Najstarsze wydanie prezentowane na wystawie pochodzi z okresu Dwudziestolecia międzywojennego i zawiera kilkadziesiąt autolitografii wykonanych przez Kazimierza Sichulskiego, młodopolskiego artystę, do wierszy wybranych twórców, w tym Aleksandra Fredry. Zastosowana przez ilustratora technika graficzna eksponuje istotną cechę: ślad ręki twórcy, bowiem malarz nanosił rysunki bezpośrednio na płyty drukarskie. Zauważalne są inspiracje Sichulskiego nurtem folklorystycznym w sztuce Młodej Polski, a rysunki cechuje oszczędność formy. Atutem tej autolitograficznej publikacji jest osobista dedykacja rysownika skierowana do dzieci autora: „Moim dzieciom wybrane wierszyki”. Książkę wydrukowano we Lwowie, w Zakładzie artystycznej litografii Pillera-Neumanna.

Lekko groteskowe rysunki Olgi Siemaszko, prezentowane w książce Aleksandra Fredry: „Paweł i Gaweł” (wydania z 1954 roku oraz z 1988) wyróżniają się bogatą kolorystyką. Ilustratorka ukazała perypetie sąsiadów, zachowując humorystyczny wydźwięk historii. Bajkę można składać w harmonijkę.

Warto wspomnieć także o Jerzym Srokowskim, który zasłynął m.in. ilustracjami do „Króla Maciusia I” Janusza Korczaka czy „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza. Jego rysunki do „Bajek” Fredry mają duży ładunek emocjonalny, a także prostą formę. Ilustracje Srokowskiego towarzyszą czytelnikom od kilku pokoleń.

Ciekawe są również ilustracje Mariana Stachurskiego: „Bajki” (wydanie z 1970 roku) charakteryzują się kontrastowym zestawieniem barw, bogactwem form i motywów. Stachurski stworzył wiele innych projektów okładek i plakatów.

Różne wersje ilustracji tego samego utworu ułatwiają zaobserwowanie potencjału, jaki tkwi w tekście, a także ukazują zmiany, jakie zaszły w ilustrowaniu książek dla dzieci na przestrzeni lat. Wystawa „Fredro dzieciom” to nie tylko obiekty dawne, lecz również publikacje z ostatnich kilkunastu lat. 

Do odwiedzenia ekspozycji zapraszamy dzieci i dorosłych. Dla tych drugich może być ona nostalgiczną wizytą w krainie młodości, której towarzyszyły ulubione, ilustrowane książki. Dzieciom przypadną do gustu bohaterowie bajek: psotny Gaweł i spokojny Paweł, figlarna Małpa w kąpieli, chciwy Osioł czy walczące ze sobą dwa Koguty. Świat przedstawiony w bajkach niejednokrotnie wymaga objaśnień, dlatego warto poznawać tę historię z pomocą dorosłych. Na ekspozycji prezentujemy ilustracje do następujących utworów bajkopisarza: „Paweł i Gaweł”, „Małpa w kąpieli”, „Sowa”, „Wieczerza z gwoździa”, „O czterech podróżnych”, „Osiołkowi w żłoby dano” oraz „Dwa koguty”.